Βασικό ζήτημα στα θεμέλια της ελληνικής οικονομίας αποτελεί το δημογραφικό, καθώς η γήρανση του πληθυσμού υπονομεύει τις μακροπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές της χώρας.
Όπως αναφέρει η «Καθημερινή» τα νήπια που θα μένουν εκτός παιδικών σταθμών θα γίνονται ολοένα και λιγότερα τα επόμενα χρόνια, καθώς θα εξακολουθήσει να μειώνεται και μάλιστα με δραματικούς ρυθμούς ο αριθμός τους.
Ο δείκτης των μαθητών ανά τάξη θα μειώνεται ολοένα και περισσότερο, ενώ στους χώρους εργασίας θα αλλάξει δραματικά η «σύνθεση» του πληθυσμού με τα άτομα ηλικίας άνω των 40 ετών να κερδίζουν συνεχώς έδαφος εις βάρος των νέων ηλικίας 20 ή 30 ετών, που θα γίνονται ολοένα και λιγότεροι.
Όσον αφορά τον αριθμό των ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών –οι οποίοι και θα αποτελούν τη βασική «δεξαμενή» των συνταξιούχων– θα αυξηθούν κατά τουλάχιστον 300.000 άτομα μέσα στα επόμενα 7-8 χρόνια.
Οι επιπτώσεις από την κατακόρυφη μείωση των γεννήσεων που αποτύπωσε την προηγούμενη εβδομάδα η Ελληνική Στατιστική Αρχή, θα είναι άμεσες στην ελληνική κοινωνία και οικονομία.
Οι προβλέψεις για την εξέλιξη του πληθυσμού ανά ηλικιακή ομάδα συγκλίνουν και είναι δυσοίωνες. Ο αριθμός των νηπίων ηλικίας έως τεσσάρων ετών έχει ήδη μειωθεί στην 5ετία 2010-2015 από 585.000 σε 503.000 παιδιά, ενώ μέχρι το 2025 ο αριθμός τους θα έχει περιοριστεί ακόμη περισσότερο σε 404.000 όπως τουλάχιστον προκύπτει από τις προβλέψεις του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Στο ίδιο διάστημα, προβλέπεται κατακόρυφη αύξηση του πληθυσμού ηλικίας άνω των 65 ετών, καθώς από τα 2,1 εκατ. άτομα που ήταν το 2010 και τα 2,237 εκατ. το 2015, θα φτάσουμε στα 2,535 εκατ. άτομα το 2025.
Στους χώρους εργασίας, το ποσοστό των «νέων» –και κατά κανόνα περισσότερο παραγωγικών λόγω ηλικίας– θα γίνεται ολοένα και μικρότερο κάτι που σημαίνει ότι στους χώρους εργασίας θα κυριαρχούν ολοένα και περισσότερο οι «50άρηδες» και οι «60άρηδες».
Αυτό έχει ήδη αρχίσει να αποτυπώνεται στην αγορά εργασίας, ενώ οι προβλέψεις είναι δυσοίωνες. Το 2010, το σύνολο των ατόμων σε ηλικία για εργασία (δηλαδή από 20 έως 64 ετών) ανερχόταν στα 7,045 εκατ. άτομα. Εξ αυτών, τα 3,24 εκατ. (ή 46,05%) ήταν ηλικίας 20 έως 40 ετών και τα 3,8 εκατ. (53,95%) ηλικίας 40 έως 64 ετών.
Μέσα στην πρώτη 5ετία των μνημονίων, η εικόνα άλλαξε δραματικά:
1. Συνολικά ο αριθμός των εργαζομένων σε παραγωγική ηλικία μειώθηκε από 7,045 εκατ. άτομα σε 6,789 εκατ.
2. Το «μερίδιο» των ατόμων ηλικίας 20 έως 40 ετών περιορίστηκε από το 46,05% στο 41,82%, καθώς οι «νέοι» περιορίστηκαν από τα 3,244 εκατ., στα 2,839 εκατ. μέσα σε μόλις μία 5ετία.
3. Τα άτομα ηλικίας άνω των 40 αυξήθηκαν από 3,8 εκατ. σε 3,95 εκατ.
Οι προβλέψεις είναι εξαιρετικά δυσοίωνες, καθώς στη στατιστική εικόνα του 2020 και του 2025 θα αποτυπωθεί η συνεχιζόμενη μείωση γεννήσεων που έχει ήδη «χτυπήσει» την Ελλάδα από τα πρώτα χρόνια της κρίσης, ενώ θα εμφανιστούν στην αγορά εργασίας με ολοένα και πιο έντονο τρόπο η αλλαγή της νομοθεσίας και η αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών στις προβολές του για την εξέλιξη του πληθυσμού της Ελλάδας εκτιμά ότι:
• Το 2020, τα άτομα ηλικίας 20 έως 65 ετών που ουσιαστικά αποτελούν το «εργατικό δυναμικό» της χώρας θα μειωθούν ακόμη περισσότερο από 6,789 εκατ. του 2015, σε 6,679 εκατ. το 2020 και σε 6,473 εκατ. το 2025.
• Δραματική θα είναι η μείωση των ατόμων ηλικίας 20-44 ετών, ηλικιακής ομάδας η οποία έχει πληγεί και από το brain drain. Το 2020, οι 20άρηδες, οι 30άρηδες και οι 40άρηδες δεν θα είναι περισσότεροι από 2,554 εκατ. άτομα, ενώ ο αριθμός θα μειωθεί ακόμη πιο πολύ στα 2,344 εκατ. έως το 2025. Ετσι, το μερίδιο των νέων στην αγορά εργασίας, από το 41,82% το 2015, θα πέσει κατακόρυφα στο 38% το 2020 και στο 36% το 2025. Αυτό σημαίνει ότι στους χώρους εργασίας, οι δύο στους τρεις θα έχουν συμπληρώσει το 40ό έτος της ηλικίας τους, ενώ οι 12 στους 100 θα είναι πάνω από 60.
• Ολοένα και περισσότερες θέσεις εργασίας θα πρέπει να προσαρμόζονται στις «αντοχές» των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας, καθώς οι άνω των 40 θα καλύπτουν το 2020 το 61,75% του συνολικού εργατικού δυναμικού, ενώ το 2025, το αντίστοιχο ποσοστό εκτιμάται ότι θα έχει φτάσει στο 64%.
Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε μια δυναμική συζήτηση για τους νέους και να τους φέρουμε πίσω στην πολιτική.
