Γράφει ο Δημήτρης Στανίτσας

Τον πέμπτο μήνα της προηγούμενης δεκαετίας ,η τότε κυβέρνηση, υπό το βάρος της αδυναμίας εξυπηρέτησης του κρατικού και τραπεζικού χρέους, καθώς και του τρέχοντος ελλείμματος, υπέγραφε δανειακή σύμβαση με το Δ.Ν.Τ.,βασιζόμενη σε ένα μνημόνιο κατανόησης.

Έκτοτε, η Ελλάς ποτέ δεν κατάφερε να παράξει πολιτική και ,λογικά, βρέθηκε εδώ που είναι,λίγο αφότου άλλαξε η δεκάδα του αιώνα.

Η ιστορία ξεκίνησε με ένα αντι-τραγικό ήρωα: έναν πρωθυπουργό που ούτε ήξερε,ούτε τόλμησε. Μετά τις προεκλογικές διαβεβαιώσεις περί ύπαρξης ρευστού στο κρατικό ταμείο (‘’Λεφτά υπάρχουν’’) αλλά ‘’δόθηκαν στα γρήγορα στις τράπεζες, εκατοντάδες δισεκατομμύρια, τρισεκατομμύρια ευρώ(sic)’’, προσέθεσε ότι ‘’υπάρχουν αν τα διεκδικήσεις,αν τα προσελκύσεις με επενδύσεις,αν νοικοκυρέψεις το κράτος’’.

Στις αρχές του 2010, με το επιτόκιο δανεισμού να εκτοξεύεται και μία ισχυροτάτη κοινοβουλευτικά κυβέρνηση πελαγωμένη, ο Γ. Παπανδρέου απάντησε θετικά στο κάλεσμα του διαβόητου-για μη οικονομοτεχνικούς λόγους- διοικητού του ΔΝΤ, κ.Στρος-Καν. Στο εξέχον σύμβολο του ακριτισμού και της αθηναϊκής αδιαφορίας, στις 6 Μαΐου 2010, ανακοινώθηκε ο άγονος αγώνας που κρατά ως τις μέρες μας.

Ο εξευτελισμός της τότε κυβέρνησης έμελλε να είναι ασυλλόγιστα πλήρης: 4 μήνες αργότερα,ο Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης μας είπε ,αναπαυμένος στο κάθισμα της Βουλής, ότι τα λεφτά καταναλώθηκαν από κοινού ‘’στο πλαίσιο μια πελατειακής σχέσης, εξαγοράς κι εξευτελισμού της έννοιας της ίδιας της πολιτικής’’.

Στο μεταξύ, το μητρώο της κυβέρνησης επιβάρυνε ο φριχτός θάνατος 3 τραπεζικών υπαλλήλων( 1 έγκυος) στα ‘’Μαρφινικά’’ της 5ης Μαΐου. Εκείνη τη μέρα, συγκροτήθηκε το μεγαλύτερο σώμα διαδήλωσης ίσως στην ιστορία της χώρας, από περίπου 130.000-140.000.

Οι δολοφόνοι του αναρχικού φυράματος δε συνελήφθησαν ποτέ, η Αριστερά μίλησε για προβοκάτσια και πλέον η κυβέρνηση ΠΑ.ΣΟ.Κ. ήταν ένα πολιτικό πτώμα για εχθρούς κα φίλους.

Το έργο ολοκληρώθηκε με τη σημερινή (το άρθρο γράφεται 11/11) μοναδική στα χρονικά ,πολιτική επέτειο: σαν σήμερα πριν 9 χρόνια, η ελληνική κυβέρνηση κέρδισε ψήφο εμπιστοσύνης ώστε…να παραιτηθεί ο πρόεδρός της! Μετά και τη Σύνοδο Κορυφής της Νίκαιας, όπου ο πρωθυπουργός πρότεινε δημοψήφισμα για το επερχόμενο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Στήριξη, και τις πολιτικές αντιδράσεις εντός κι εκτός συνόρων, η Τριανδρία Παπούλια-Παπανδρέου-Σαμαρά συμφώνησε στο διορισμό του Λουκά Παπαδήμου αντί του δεύτερου,ως επικεφαλής του υπαρχούσης κυβέρνησης. Την προσπάθεια θα στήριζε η Ν.Δ. κι ο ΛΑ.Ο.Σ. Η προ 2 ετών λαϊκή εντολή ‘’αντικαταστάθηκε’’ κι η (μη) πολιτική της έκτακτης ανάγκης εκκινούσε και τυπικά.

Σειρά στην κυβερνητική επετηρίδα είχε ο Αντώνης Σαμαράς. Ο άνθρωπος που γύρισε από την ‘’πολιτική έρημο’’ κι εξοβέλισε τη Ντόρα Μπακογιάννη από την προεδρική τροχιά την οποία διέγραφε, ξεκίνησε την πορεία του μάλλον ελληνικά.

Στις μεγαλειώδεις προεκλογικές συγκεντρώσεις του 2012- τελευταίες του είδους- ο πρόεδρος της Ν.Δ. διαβεβαίωνε: ‘’δε θα σας μιλήσω για τα μνημόνια από τα οποία βγαίνουμε. Αυτό το ξέρετε (!!)’’ ,ενώ τον Απρίλιο του ίδιου έτους,σε κλειστή κομματική συγκέντρωση, δήλωνε όλο νόημα ότι ‘’αυτούς θα τους βάλω φυλακή’’ ,αναφερόμενος φυσικά στον αιώνιο αντίπαλο,με αρχηγό τον- όπως έμελλε-συγκυβερνήτη και πολιτικό ταυτόσημό του Ευάγγελο Βενιζέλο.

Το Οικονομικά Προγράμματα ‘’Ζάππειο 1’’ και ‘’Ζάππειο 2’’ δεν ήταν κολακευτικά ούτε για το όνομα του Ηπειρώτη ευεργέτη Ζάππα ούτε για τη ΝΔ. Η εξημέρωση του γραφειοκρατικού τέρατος, η έκπτωση των  φορολογικών συντελεστών κι η επενδυτική προσέλκυση ( οι τρεις ad nauseam ευχές που ενεργοποιούν το λυχνάρι της εξουσίας) δεν προχώρησαν ποτέ. Τα 2,5 χρόνια διακυβέρνησης ήταν η κανονικοποίηση της ύφεσης. Η ελληνική οικονομία συνήθισε να βαίνει ασθμαίνοντας κι η ειδησεογραφία συνήθισε να είναι ένα απέραντο οικονομικό δελτίο.

Σε αυτό το πρώτο μισό της δεκαετίας, σημειώνεται η εμφάνιση των τηλε-οικονομολόγων, φαινόμενο ομογάλακτο με αυτό των τηλε-λοιμωξιολόγων: στην εποχή της κάθετης μείωσης του (βιοτικού) επιπέδου,όπου το Μνημόνιο(κυβερνήσεις) αποτυγχάνει,το Αντιμνημόνιο(Αντιπολίτευση) θεριεύει κι ο κόσμος καλείται να διαλέξει περιχαρακωμένο στρατόπεδο,οι επιστήμονες είναι οι νέοι τηλεσχολιαστές. Επιχειρηματολογούν υπέρ της μίας ή της άλλης θέσης( προσοχή:όχι κόμματος. Άλλωστε,αυτά άλλαξαν θέσεις,οι Δανειακές Συμβάσεις όχι), εξαπολύοντας βομβαρδισμό πληροφόρησης μέσω των άτυπων ‘’τηλεδιαλέξεων’’. Αυτό οδήγησε στην περαιτέρω σύγχυση,στο μπετονάρισμα των μεν και δε οπαδών( όπως είδαμε και στο δημοψήφισμα που έλαβε επιθετικές σοσιαλμιντιακές προεκτάσεις) και στη δημιουργία των ‘’λαϊκών οικονομολόγων’’: πάνω-κάτω,όλοι είχαμε μια άποψη,όλοι είχαμε ακούσει κάτι για να τη στηρίξουμε κι όλοι κρυβόμασταν επιμελώς πίσω από αυτήν,κατά του ορυμαγδού αριθμών,ποσοστών κι απαισιοδοξίας.

Το γεγονός που καθόρισε την πρώτη απολιτίκ περίοδο είναι, φρονώ, το κούρεμα των Ιδιωτών Πιστωτών του ελληνικού κράτους, του PSI. Άνθρωποι που εμπιστεύτηκαν αποταμιεύσεις ζωής στο κράτος, ώστε να αποκομίσουν περαιτέρω οφέλη υπό την αιγίδα του τελευταίου.

Με την αποψίλωση χρέους ύψους 106 δις -η μεγαλύτερη αναδιάρθρωση κρατικού χρέους όλων των εποχών- η χώρα θα χρηματοδοτείτο με νέο δάνειο αξίας 130 δις και θα επετύγχανε την περιλάλητη βιωσιμότητα χρέους. Επρόκειτο για συμφωνία-υπόσχεση της Ελλάδας, ότι θα στήριζε την τραπεζική ανακεφαλαιοποίση,θα ομαλοποιούσε την οικονομία και θα αποκτούσε τα εχέγγυα για μελλοντική αποπληρωμή των πολιτών της.

Η συνέχεια είναι γνωστή: οι επιδόσεις της κυβέρνησης Σαμαρά και κυρίως,η διακεκαυμένη περίοδος Βαρουφάκη ευτέλισαν την αξία των τραπεζικών μετοχών κι ισοπέδωσαν την όποια σταθερότητα της οικονομίας. Το τέλος της ιστορίας γράφτηκε το 2017,όταν η κυβέρνηση Τσίπρα προασπίστηκε το κράτος έναντι των διεκδικήσεων των ομολογιούχων στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, αποστέλλοντας δικηγορική ομάδα που υποστήριξε το PSI, ως αιτία μείωσης των ετήσιων καταβαλλομένων τοκοχρεολυσίων. Η χώρα κέρδιζε εμπιστοσύνη έξω και την απώλεσε οριστικά στα ενδότερα.

Το δεύτερο μισό της δεκαετίας ορίστηκε να είναι το καταστρεπτικότερο. Αυτό που θα οριστικοποιούσε τη μη πολιτική ως παράγοντα ύπαρξης του κράτους. Πρωταγωνιστής εις εκ των  τηλε-οικονομολόγων,με ανασηκωμένο γιακά κι ψηλωμένη αυτοπεποίθηση. Ο Γιάννης Βαρουφάκης , που εμφανίστηκε ως αερόλιθος στην πολιτική σκηνή, εγκωμίαζε στο Γιώργο Παπαδάκη τη ‘’Δημιουργική Ασάφεια’’ της επίσημης ανακοίνωσης(όχι συμφωνίας) της 20ης Φεβρουαρίου 2015 – ανακοίνωση που, πλέον,μέχρι κι ο εμπνευστής της αποκηρύσσει,ως λανθασμένη.Η ανακοίνωση προς τους Ευρωπαίους Υπ.Οικ. δεν έλεγε κατ’ουσίαν τίποτα ή,κατά τον ίδιο τον τότε Υπ.Οικ. ‘’η ελληνική κυβέρνηση θα κριθεί επί των δικών της μεταρρυθμιστικών προτάσεων, χωρίς καμία αναφορά στο Μνημόνιο’’.

Είναι θεμιτό να θυμηθούμε την ενθουσιώση,σχεδόν πάνδημη ανταπόκριση του κόσμου στις πρώτες βδομάδες ζωής της συγκυβέρνησης. Υπήρχε αισιοδοξία, αίσθηση ανάτασης που θα φέρει κάτι καλύτερο από τη συνήθη μέρα της Μαρμότας των προηγούμενων ετών.

Το Μάιο , οι υποψίες ότι η κυβέρνηση μάλλον πελαγοδρομεί δεν μπορούσαν να κρυφτούν στο εσωτερικό,ενώ ο Γ.Βαρουφάκης περιόδευε στη χώρα και ρωτούσε αμφίσημα ‘’θα’στε μαζί μας και μετά τη ρήξη;’’. Τον Ιούνιο ήταν σαφές ότι δεν υπήρχε ομοφωνία Τσίπρα-Βαρουφάκη και μάλλον δεν υπήρξε ούτε πριν,ούτε μετά τις εκλογές σχέδιο με αρχή,μέση,τέλος.

Το communiqué της 20ης Φεβρουαρίου είχε την ισχύ κουρελόχαρτου,η πλειοψηφία των μελών της Ευρωζώνης είχε στραφεί εναντίον μας κι η επαναστατική γυμναστική Βρυξελλών έληξε ατιμωτικά.Η 5η Ιουλίου είναι η μέρα της άνευ όρων παράδοσης της Ελλάδας στα χέρια των εταίρων της. Ο Αλέξης Τσίπρας συνομολόγησε τη δημιουργία του Υπερταμείου,σημερινό Τ.Α.Ι.Π.Ε.Δ., με εκχώρηση δικαιώματος συνεκμετάλλευσης, μεταξύ άλλων, περιφερειακών αεροδρομίων, λιμανιών, τρένων κι εσόδων αρχαιολογικών μνημείων (Ακρόπολη στην Αθήνα, Κνωσός,Φρούριο Φιρκά, Ενετικά Νεώρια στην Κρήτη κι άλλα). Όλα τα παραπάνω έγιναν,μετά την κοινοβουλευτική νομιμοποίηση της ΝΔ και της ‘’δημοκρατικής’’ ελάσσονος αντιπολίτευσης,σε εκείνες τις γεμάτες ντροπή κι αμηχανία συνεδριάσεις που προηγήθησαν.

Το τέλος του αντιμνημονιακού ΣΥΡΙΖΑ έφερε και τη ληξιαρχική πράξη θανάτου της Αντιμνημονιακής Σκέψης. Πλέον, υπάρχει ένας μόνο δρόμος,κακοτράχαλος,ολισθηρός και άγνωστο αν θα μας οδηγήσει στο ξέφωτο. Οι τελευταίες μέρες της δεκαετίας κληροδότησαν στο επόμενο έτος τον αχό μιας επιδημίας και το 2020 ήταν η αυτοεκπληρούμενη προφητεία.

 

Τα γεγονότα που διατρέξαμε επικάθησαν σε μία πολιτική τάξη που δεν είχε το θάρρος να αντιμετωπίσει την αρρώστια της Κρίσης, πριν μεταμορφωθεί σε συνεχούς μετάστασης Ύφεση, αλλά τη διάθεση να αναθέσει σε εξωτερικούς συνεργάτες το σύνολο της προσπάθειας, κρατώντας για τον εαυτό της το ρόλο του διεκπεραιωτή. Απέναντι στον εκάστοτε κυβερνώντα, τέθηκε μία λίγο ως πολύ έξαλλη αντιπολίτευση με αντι-πολιτική,η οποία έβαλε πλάτη όποτε χρειάστηκε να σωθεί η χώρα- μέχρι την επόμενη.

Τα ελληνικά κόμματα δεν ομονόησαν ποτέ σε κοινές,ελάχιστου ιδεολογικού ίχνους,αλλά θεμελιακές αλλαγές που δε χρειαζόταν ουδείς ξένος να τις υποβάλλει. Έτσι,δεν ήμασταν σε θέση ούτε να αντιπροτείνουμε,αλλά ούτε να αντικρούσουμε αιτήματα που απεδείχθησαν καταστρεπτικά.

Κατέληξε να θεωρείται πολιτική επιτυχία η μείωση του φορολογικού συντελεστή της εστίασης ‘’και χωρίς την έγκριση της Τρόικας’’ το 2014,για να είναι απόδειξη πολιτικής επικράτησης ο εξυπνακισμός κι η εναλλακτική γραφή στο όνομα του Υπουργού Οικονομικών λίγους μήνες αργότερα.

Τίποτα από αυτά δεν είναι πολιτικό, τίποτα από αυτά δεν είναι άξιο για να κάνει ένα νέο, έστω να ρίξει το μάτι του σε δημοσίευση ειδησεογραφικού σάιτ.

Σε αυτή τη γωνιά του διαδικτύου, στο Politically Incorrect, έχουμε θέσει ως στόχο ‘’να δημιουργήσουμε μια δυναμική συζήτηση για τους νέους και αν του φέρουμε πίσω στην πολιτική’’. Η δική μας γενιά, που τα παιδιά και τα εγγόνια μας θα τη μάθουν ως ‘’Γενιά της Κρίσης’’, θα επιφορτιστεί με το να αποκαταστήσει την πολιτική ως έγνοια των πολλών,όχι ζήτημα μερικών, με λεξιλόγιο για λίγους.

Αλλιώς, όλα τα παραπάνω θα είναι μια συνωμοσία του Γιώργου Παπακωνσταντίνου και του Γιάννη Βαρουφάκη ,για να κάνουν τα βιβλία τους,όπως και τη χώρα τους: ευπώλητα.