Γράφει ο Δημήτρης Σταυριανάκης

Οι ελληνικοί μύθοι παραμένουν επίκαιροι και διδακτικοί στην εποχή μας.

Σύμφωνα με τον Ησίοδο, όταν ο Προμηθέας έκλεψε τη φωτιά από τον ουρανό, ο Δίας πήρε εκδίκηση παρουσιάζοντας την Πανδώρα στον αδερφό του Επιμηθέα. Η Πανδώρα άνοιξε ένα βάζο (το γνωστό σε όλους μας κουτί) που άφησε στη φροντίδα της, το οποίο περιείχε αρρώστια, θάνατο και πολλά άλλα απροσδιόριστα κακά, τα οποία στη συνέχεια απελευθερώθηκαν στον κόσμο.

Κάπως έτσι σήμερα εξελίσσεται το πολιτικό σκηνικό στην χώρα μας ενόψει των ευρωεκλογών του Ιουνίου.

Ας ξεκινήσουμε όμως από τα βασικά. Οι βουλευτικές εκλογές του Ευρωκοινοβουλίου ανέκαθεν ήταν ζήτημα χαμηλού ενδιαφέροντος για την «Ευρωπαϊκή Οικογένεια». Και αυτό αποτελεί ένα σοβαρό ζήτημα στις Βρυξέλλες. Θυμίζουμε πως ο βασικός πυρήνας της ΕΕ (πρώην ΕΟΚ) δεν ήταν μια συμμαχία μεταξύ των μεγάλων ευρωπαϊκών οικονομιών, αλλά η βαθιά ιδέα πως η γηραιά Ήπειρος δεν θα ξαναδιχαστεί ποτέ και δεν θα αναβιώσει ένας νέος πόλεμος όπως προκλήθηκαν δύο παγκόσμιοι μέσα σε έναν αιώνα.

Για να διατηρηθεί το παραπάνω κεκτημένο ζωντανό, θα έπρεπε να έχει καλλιεργηθεί στην συνείδηση των ευρωπαίων πολιτών περισσότερο η ιδέα και το όραμα της ΕΝΩΜΕΝΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ.

Και δυστυχώς εκεί αποτύχαμε!

Οι εκλογές της ΕΕ επιβαρύνονται εδώ και δεκαετίες με χαμηλά ποσοστά συμμετοχής. Το 2019, το ποσοστό ανήλθε στο 50,66%, η πρώτη φορά που ξεπέρασε το όριο του 50% από το 1994.

Φέτος, το κοντέρ ελπίζει να φτάσει, τουλάχιστον, και πάλι το 50%. Στην πράξη, αυτό θα σημαίνει 185 εκατομμύρια ψηφοδέλτια από τα 370 εκατομμύρια ψηφοφόρους που εκτιμάται ότι έχουν δικαίωμα ψήφου.

Με λύπη μου παρατηρώ πως η γενιά Z (η γενιά μου) και οι millennials δεν προτίθενται να ψηφίσουν. Φταίει η έλλειψη ενημέρωσης ή ο γενικότερος σκεπτικισμός για το ευρωπαϊκό οικοδόμημα;

Όποια και να είναι η πραγματική αιτία, το αποτέλεσμα είναι ανησυχητικό. Και εξηγούμαι.
Η γενιά του πολυτεχνείου έχει πιο έντονο το αίσθημα συμμετοχής στα κοινά καθώς βιώσανε εποχές περιορισμού και καταπίεσης των πολιτικών τους δικαιωμάτων. Οι νεότερες γενιές που βιώνουμε σήμερα αισίως 50 χρόνια μεταπολίτευσης, γαλουχηθήκαμε σε μια εποχή που θεωρούσαμε αυτονόητη την δημοκρατία και μάλιστα χωρίς να της δίνουμε την αξία που πρέπει μετά την πολυετή οικονομική κρίση που είχε ως αποτέλεσμα να φτάσουν οι θεσμοί μας στα όρια τους.

Αποφεύγοντας μια πολιτικό – οικονομική και κοινωνική κατάρρευση, μας έμεινε το κατάλοιπο του πολιτικού αμοραλισμού. Μιας κρίσης αξιών που κατά συνέπεια δημιούργησε την πεποίθηση να αδιαφορήσουμε για την σημασία των εκλογών και της ελευθερίας της ψήφου.

Η Ευρώπη δεν πείθει, τα κράτη αδιαφορούν, οι πολίτες ψηφίζουν κυρίως με λανθασμένα κριτήρια. Η ψήφος στις ευρωεκλογές δεν αποτελεί 100% αντιπροσωπευτικό δείγμα της λαϊκής βούλησης. Στην χώρα μας οι δημοσκοπήσεις ερμηνεύουν πως η κοινή γνώμη σε ποσοστό 38,5% επιθυμεί να στείλει μήνυμα στην κυβέρνηση, είτε με την αποχή είτε με ψήφο διαμαρτυρίας.

Στην Ελλάδα, επαναλαμβάνεται το ίδιο πολιτικό σκηνικό της δεκαετίας του 50’. Μετά από πολιτική κατάρρευση του κεντρώου χώρου, έχει προκύψει μια κυρίαρχη κεντροδεξιά πολιτική δύναμη και η αντιπολίτευση έχει χάσει τον ρόλο της, τον βηματισμό της, την αποστολή της. Παραμένει διχασμένη σε πολλά κομματίδια τα οποία διεκδικούν το δικαίωμα του καλύτερου 2ου παρά να θέσουν στόχο την διακυβέρνηση. Και οι ευρωεκλογές αποτελούν ccrrashash testtest για αυτούς που έχουν υψηλές προσδοκίες. Διαίρει και βασίλευε για την Νέα Δημοκρατία.

Όμως και το κυβερνών κόμμα δεν θα βγει αλώβητο από την προσεχή εκλογική διαδικασία. Μεγάλες διαρροές σημειώνονται στα δεξιά της φιλελεύθερης πολυκατοικίας (προς ΝΙΚΗ, ΕΛΛ. ΛΥΣΗ). Στόχος των ψηφοφόρων είναι να τιμωρήσουν την κυβέρνηση για πολιτικές αστοχίες σε καίρια ζητήματα που σχετίζονται με την ακρίβεια, τα ΤΕΜΠΗ και την θολή κατεύθυνση της ιδεολογικής της γραμμής με αφορμή την ψηφοφορία για την ισότητα στον πολιτικό γάμο.

Ο συντηρητικός ψηφοφόρος λέει ναι στις ιδιωτικές επενδύσεις και όχι στα επιδόματα, λέει ναι στα κλειστά σύνορα και την ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων. Είναι συνυφασμένη η ταύτιση του με αρχές και αξίες όπως Πυρηνική οικογένεια, θρησκεία, πατρίδα.
Η κυβέρνηση έχει εφαρμόσει πολιτικές που προσελκύει τον κεντρώο ψηφοφόρο (άρα ζημιώνει την αντιπολίτευση) με αποτέλεσμα το ποτήρι να παραμένει μισοάδειο καθώς απογοητεύεται ο παραδοσιακός της ψηφοφόρος.

Σε άλλο παράδειγμα, επικροτείται η πρόθεση της να αναβαθμίσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση μέσω της ίδρυσης των Μη Κερδοσκοπικών Πανεπιστημίων, εντούτοις δεν προχώρησε στην εφαρμογή του νόμου για την Πανεπιστημιακή αστυνομία για να αντιμετωπιστεί η ανομία στα Δημόσια Πανεπιστήμια.

Όλα τα παραπάνω κλονίζουν την βάση του κόμματος και ωθούν την κυβέρνηση να πορευτεί με το εποικοδόμημά (το οποίο αποτυπώνεται και στο ευρωψηφοδέλτιο της με πολλά πρώην στελέχη του ΠΑΣΟΚ).

Συμπερασματικά, τόσο στην χώρα μας όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη, το κίνημα των εξτρεμιστών, των ευρωσκεπτικιστών και εν γένει των πολέμιων της ΕΕ, διεκδικεί ισχυρότερη φωνή στο Ευρωκοινοβούλιο.

Τι και αν η οικονομία ακμάζει, δυστυχώς τα άκρα ενισχύονται, οι δημοκράτες βρίσκονται σε παραφωνία και ο μέσος ψηφοφόρος απέχει.

Τα αντανακλαστικά της Ευρώπης αποδείχθηκαν ελαστικά σε μεγάλες κρίσεις (COVID, Πόλεμος Ουκρανίας, Ενέργεια, Ισραήλ). Οι δημοκρατικές δυνάμεις πρέπει να ανατρέψουν την πτωτική πορεία και να αποκαταστήσουν την Ευρώπη ως πόλο Ειρήνης και ευημερίας. Να ακούσουν τα μηνύματα της κοινωνίας, να επαναφέρουν αρχές και αξίες στον πυρήνα τους και να πείσουν τους ευρωπαίους πολίτες για την ανάγκη να παραμείνει ζωντανή αυτή η ιδέα.
Οι εκλογές της 9ης Ιουνίου θα ξεκαθαρίσουν αν η Ευρώπη θα παραμείνει πρωταγωνιστής ή δεύτερο βιολί στις διεθνείς εξελίξεις.

Και είναι κρίσιμο να το γνωρίζουμε διότι σε μερικούς μήνες θα έχουμε και εκλογές στην άλλη άκρη του Ατλαντικού.