Γράφει ο Γιώργος Κώστας

Ως διαφήμιση χαρακτηρίζεται η μορφή επικοινωνίας με την οποία προβάλλεται ένα μήνυμα το οποίο αποσκοπεί στην γνωστοποίηση ενός προϊόντος, γεγονότος ή μίας υπηρεσίας με πρωταρχικό στόχο το κέρδος. Η διαφήμιση, ως μορφή επικοινωνίας, απευθύνεται σε διάφορες ηλικιακές κατηγορίες, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται και τα παιδιά, τα οποία και επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό.

Πιο συγκεκριμένα, είναι αδιαμφισβήτητο το γεγονός ότι η διαφήμιση εκμεταλλεύεται την άγνοια των νεαρών ατόμων και τον αδιαμόρφωτο χαρακτήρα τους, με αποτέλεσμα να τα καθιστά μια ευαίσθητη και «ευάλωτη» πληθυσμιακή ομάδα απέναντι στα διάφορα μηνύματα και κυρίως τους εμπορικούς στόχους της. Τα παιδιά, αγνοώντας πολλάκις τις οικονομικές δυνατότητες της οικογένειάς τους, γίνονται επίμονα και απαιτητικά στο να αποκτήσουν το διαφημιζόμενο προϊόν, γεγονός το οποίο αυξάνει, σε μεγάλο βαθμό, τις καταναλωτικές επιθυμίες τους και δημιουργεί πλασματικές ανάγκες. Οι γονείς, από την δική τους πλευρά, επιχειρούν να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις των παιδιών τους σε μία προσπάθεια να αποδείξουν έμπρακτα την φροντίδα, την αγάπη αλλά και το ενδιαφέρον τους προς τα νεαρά μέλη της οικογένειάς τους. Από έρευνες που έχουν διεξαχθεί κατά καιρούς, έχει υπολογιστεί ότι ένα παιδί βλέπει κατά προσέγγιση 50.000 διαφημίσεις στην τηλεόραση κάθε χρόνο.

Συνεχίζοντας, η διαφήμιση περιορίζει και το λεξιλόγιο των παιδιών, καθώς προβάλλει σύντομα διαφημιστικά μηνύματα, τα οποία αφομοιώνονται από τα παιδιά, γίνονται τρόπος έκφρασής τους και μειώνουν το εύρος λέξεων που θα μπορούσαν να χρησιμοποιούν. Επιπλέον, εκτός από τις επιδράσεις στην ψυχοσύνθεση και το λεξιλόγιο των παιδιών, αρνητικές επιπτώσεις σημειώνονται και στο σώμα του παιδιού. Συγκεκριμένα, τα διάφορα διαφημιστικά προϊόντα που προβάλλονται και απευθύνονται σε άτομα νεαρής ηλικίας παρουσιάζονται ως προϊόντα που προσδίδουν στο παιδί υπερφυσικές ικανότητες όταν καταναλώσει το συγκεκριμένο προϊόν. Έχουν σημειωθεί αρκετές περιπτώσεις κατά τις οποίες τα παιδιά, όντας επηρεασμένα από το διαφημιζόμενο προϊόν με τις «μαγικές» υπερφυσικές δυνάμεις, έχουν τραυματιστεί.

Τέλος, πολλά από τα προϊόντα που διαφημίζονται σε καθημερινή κλίμακα, ιδιαίτερα από την τηλεόραση, σχετίζονται με τρόφιμα επιβλαβή για την υγεία των παιδιών. Πολλοί είναι εκείνοι μάλιστα οι οποίοι ισχυρίζονται ότι η προβολή και διαφήμιση επιβλαβών – για την υγεία- τροφίμων θεωρείται ένας από τους παράγοντες που έχουν συμβάλλει στην αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας.

Συμπερασματικά, η διαφήμιση έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχική και σωματική υγεία των παιδιών. Οι γονείς, μέσα από την σωστή ενημέρωση και θέσπιση ορίων προς τα παιδιά, καθώς και το σχολείο, μέσα από την ορθή, έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση των μαθητών και μαθητριών, μπορούν να μειώσουν σημαντικά την αρνητική επίδραση που ασκεί στα παιδιά η διαφήμιση.