Στα πλαίσια των εναλλακτικών συζητήσεων που προσφέρουμε στη σελίδα μας συναντήσαμε στο διεθνές συνέδριο Decentralized έναν παγκοσμίου φήμης επιστήμονα, έναν άνθρωπο που έχει γράψει ιστορία στο χώρο των υπολογιστών, έναν άνθρωπο που θεωρείται ο εφευρέτης της Blockchain τεχνολογίας, τον W. Scott Stornetta. Το 1991 ο κ. Stornetta από κοινού με τον Stuart Haber δημοσιοποίησαν ένα έγγραφο που είχαν συγγράψει με τον τίτλο “How to Time-Stamp a Digital Document”, το οποίο θεωρήθηκε ο προπομπός της Blockchain τεχνολογίας. Η δουλειά τους επικεντρώθηκε στη διαδικασία χρονικής σφραγίδας των εγγράφων. Η σημαντικότητα αυτής της διαδικασίας μπορεί να κατανοηθεί στο πεδίο της πνευματικής ιδιοκτησίας, όπου βάζοντας μια χρονική σφραγίδα στο υλικό-έγγραφο, επιλύονται στη συνέχεια προβλήματα που αφορούν την κλοπή υλικού τρίτου, μιας και πλέον θα μπορεί κανείς να ανατρέξει σε αυτήν την ‘αποθήκη’ και να εξακριβώσει τα λεπτομερή στοιχεία δημιουργίας και επεξεργασίας του εκάστοτε αρχείου. Όλα αυτά τα αρχεία θα ήταν συνδεδεμένα σε μια δομή δεδομένων (δημιουργία αλυσίδας), συμπεριλαμβάνοντας σε αυτήν κατακερματισμένα στοιχεία των πιστοποιητικών αναγνώρισης προηγούμενων εγγραφών (δημιουργία μπλοκ). Για να γίνει όμως κατανοητή η Blockchain τεχνολογία σε όσους δεν ειδικεύονται στο συγκεκριμένο πεδίο παραθέτουμε μια γενική επεξηγηματική περίληψη της.
Το Blockchain είναι η τεχνολογία συστοιχιών αλυσίδων, στις οποίες εμπεριέχονται χρονικά διανεμημένα και ομαδοποιημένα δεδομένα δημόσιας φύσεως, μη τροποποιήσιμα στο ιστορικό τους, μια τεχνολογία που έχει μπει τα τελευταία χρόνια στη ζωή μας μέσω του γνωστού «Κρυπτονομίσματος» Bitcoin. Σε μια πιο απλουστευμένη μορφή κατανόησης αυτής της τεχνολογίας, πρέπει να φανταστούμε ένα δίκτυο ανθρώπων, οι οποίοι κοινοποιώντας ένα έγγραφο ξεκινούν να φτιάχνουν μια αλυσίδα, η οποία αλυσίδα εμπλουτίζεται με έγγραφα που κοινοποιούνται, δημιουργώντας έτσι τα «μπλοκ» που αποτελούν μέρος αυτής της αλυσίδας. Όσο αυτή η αλυσίδα εμπλουτίζεται με μη τροποποιήσιμα αρχεία και επεκτείνεται όλο και περισσότερο, οι συμμετέχοντες σε αυτήν λαμβάνουν ένα πανομοιότυπο αντίγραφο από το κοινό αρχείο που δημιουργείται, το οποίο και μπορούν να επιβεβαιώσουν. Όλο αυτό το δίκτυο που ονομάζεται «Blockchain», περιβάλλεται από Σύνταγμα κανόνων γνωστό και ως «Πρωτόκολλο Συναίνεσης», για τη διασφάλιση και τη διαφύλαξη του δημιουργηθέντος αρχείου.
Όπως απεικονίζεται και στη φωτογραφία, πάνω σε ένα αρχικό αρχείο ξεκινούν οι παίκτες που λαμβάνουν μέρος στη διαδικασία, να κοινοποιούν άλλα έγγραφα και δεδομένα, τα οποία ομαδοποιούνται σε τμήματα (μπλοκ) και συγκολλούνται χρονικά το ένα δίπλα στο άλλο σχηματίζοντας μια αλυσίδα. Η Blockchain τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί μεταξύ άλλων στην εκπαίδευση, στα εκλογικά συστήματα, καθώς και σε λοιπές κρατικές δομές που χρειάζονται μια τέτοια δομή ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.
Από την άλλην, μέσω της Blockchain τεχνολογίας έχουν αναπτυχθεί τα ψηφιακά νομίσματα, γνωστά και ως «Κρυπτονομίσματα», εκ των γνωστότερων το Bitcoin, η αξία του οποίου αυτήν την περίοδο είναι 1/7.310,00€. Ένα τέτοιο ψηφιακό νόμισμα διακινείται κρυπτογραφημένο από χρήστη σε χρήστη (P2P), χωρίς τη διαμεσολάβηση μιας τράπεζας ή μιας κεντρικής διαχείρισης, ενώ λόγω του αποκεντρωμένου χαρακτήρα του είναι απαραίτητη διεθνώς η συνεισφορά τυχαίων υπολογιστών που τροφοδοτούν τη διαδικασία μέσω της υπολογιστικής τους δύναμης, επιβεβαιώνοντας τις συναλλαγές που λαμβάνουν χώρα στο δίκτυο, άρα το ποιος κατέχει τι μέσω της χρονικής σφράγισης, ώστε να εμποδίζονται διπλές συναλλαγές με το ίδιο παραχθέν νόμισμα. Όσοι συμβάλουν με υπολογιστική δύναμη (τροποποιημένες GPU ικανές να επιλύουν τον εκάστοτε αλγόριθμο) και ηλεκτρική ενέργεια επιβεβαιώνοντας και ελέγχοντας τις συναλλαγές, αμείβονται με τα ψηφιακά νομίσματα Bitcoin, ενώ οι ίδιοι λαμβάνουν την ονομασία Miners. Κάθε φορά που ολοκληρώνεται μια συναλλαγή αυτή τοποθετείται σε ένα μπλοκ μέσα στη δημιουργημένη αλυσίδα, μπλοκ τα οποία έχουν άμεση συσχέτιση με τα προηγούμενα. Ανάλογα με τη συνεισφορά του κάθε ατόμου στην ολοκλήρωση ενός μπλοκ, τότε αυτός λαμβάνει και μεγαλύτερο αριθμό ψηφιακών νομισμάτων, μια διαδικασία καθόλου εύκολη μιας και οι αλγόριθμοι γίνονται δυσκολότεροι όσο η αλυσίδα επεκτείνεται, ενώ η τεράστια ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται, δε συμφέρει μακροπρόθεσμα τους περισσότερους στο να επενδύσουν σε αυτή τη διαδικασία που ονομάζεται Mining (εξόρυξη).
Ερώτηση: Διάβασα λοιπόν ότι το 1991 γράψατε με τον συνάδελφό σας Stuart Haber ένα έγγραφο που πυροδότησε την τεχνολογία Blockchain. Πρώτα από όλα, θέλω να περιγράψετε ποια ήταν η ιδέα πίσω από αυτό το έγγραφο και τι θέλατε να πετύχετε;
Απάντηση: Ο στόχος μας ήταν να δημιουργήσουμε ψηφιακά αρχεία που δεν θα μπορούσαν να τροποποιηθούν μετά από κάποιο γεγονός ή τουλάχιστον αν είχαν τροποποιηθεί θα το γνωρίζαμε και ήμασταν πολύ ανήσυχοι που με όλα τα παγκόσμια δεδομένα να μετατρέπονται σε ψηφιακή μορφή, δεν θα ήταν πλέον εύκολο να ξεχωρίσεις τα αυθεντικά, τα πρωτότυπα έγγραφα από τη στιγμή που θα είχαν αλλάξει λίγα λεπτά νωρίτερα και έτσι το ενδιαφέρον μας ήταν να δημιουργήσουμε αυτό το αμετάβλητο αρχείο.
Ερώτηση: Ας περάσουμε τώρα σε κάποιες πιο απλές ερωτήσεις. Τι είναι το Blockchain και τι είναι τα «Κρυπτονομίσματα» κατά την άποψή σας;
Απάντηση: Πρώτα είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι Blockchain και τα «Κρυπτονομίσματα» ακόμα και αν σχετίζονται είναι διαφορετικές ιδέες. Ένα «Κρυπτονόμισμα» είναι ένας απλός ψηφιακός τρόπος για να διαχειρίζεστε και να κάνετε συναλλαγές με ένα νόμισμα. Έτσι, ένα «Κρυπτονόμισμα» είναι ένα απλό παράδειγμα, μια περίπτωση απλώς στη Blockchain (τεχνολογία), το Blockchain πιο απλά είναι ένα καθολικά διαμοιρασμένο αρχείο που ο κάθε συμμετέχων στο σύστημα μπορεί να επαληθεύσει την αυθεντικότητα και την ακεραιότητα του προαναφερθέντος αρχείου.
Ερώτηση: Πιστεύετε ότι αξίζει να εξορύξεις ένα «Κρυπτονόμισμα», για παράδειγμα ένα Bitcoin, λαμβάνοντας υπόψη τις σημερινές τιμές και την ηλεκτρική ενέργεια που χρειάζεται να καταναλωθεί;
Απάντηση: Για να είναι ξεκάθαρο, το Bitcoin είναι ένα απλό παράδειγμα «Κρυπτονομίσματος», το οποίο απλώς έχει ένα ασυνήθιστο χαρακτηριστικό, ότι δηλαδή περιλαμβάνει εξόρυξη, αλλά σίγουρα χρησιμοποιεί πολλή ενέργεια για να το κάνει. Υπάρχει μια σειρά άλλων συστημάτων που δεν έχουν αυτό το προαπαιτούμενο (της εξόρυξης), αλλά λειτουργούν παρόμοια ως «Κρυπτονομίσματα» και ειλικρινά πιστεύω ότι (σήμερα) η βιομηχανία οδεύει προς αυτήν την κατεύθυνση.
Ερώτηση: Αξίζει όμως να εξορύξουμε ένα νόμισμα;
Απάντηση: Δεν είμαι σίγουρος ότι αξίζει να το κάνετε μακροπρόθεσμα. Νομίζω ότι θα δούμε πιο αποτελεσματικές δομές να προχωρούν.
Ερώτηση: Πιστεύετε ότι η τεχνολογία Blockchain είναι άλλη μία πύλη για τη διάβρωση των ανθρώπων, επειδή ξέρετε ότι τα χρήματα μπορούν εύκολα να διαφθείρουν κάποιον;
Απάντηση: Λοιπόν, πρέπει να διακρίνουμε τα χρήματα από το Blockchain, αλλά νομίζω ότι αν οι άνθρωποι συμμετέχουν σε κερδοσκοπικές προσπάθειες, ελπίζοντας ότι θα πλουτίσουν γρήγορα, αυτό τότε αποτελεί σίγουρα μια διεφθαρμένη επιρροή. Αν όμως κάποιος απλά θέλει να πραγματοποιήσει μια πιο αποτελεσματική συναλλαγή, μπορεί να κάνει σίγουρα καλή χρήση ορισμένων εξ αυτών των εφαρμογών, χωρίς να υπάρχει κάποιο φθαρτό αποτέλεσμα.
Ερώτηση: Ποιο νομίζετε ότι θα είναι το μέλλον της τεχνολογίας Blockchain; Πιστεύετε ότι θα εξελιχθεί περισσότερο ή θα σκάσει σαν φούσκα;
Απάντηση: Πιστεύω ότι η φούσκα της εκστρατείας διαφήμισης της έχει ήδη σκάσει, αλλά τα βασικά στοιχεία της τεχνολογίας για τη δημιουργία ευρέων διανεμητικών αμετάβλητων αρχείων είναι πολύ υγιή και απλά παίρνει χρόνο για να βρεις περιστατικά καλής χρήσης, για αυτό πιστεύω ότι θα συνεχίσει να προχωράει μπροστά, αλλά ένα μεγάλο μέρος της διαφήμισης της που αρχικά συσχετιζόταν με αυτήν, δεν υπάρχει πλέον ανάγκη να υπάρχει.
Ερώτηση: Πιστεύετε ότι αξίζει να επενδύσει κανείς σε αυτήν την τεχνολογία;
Απάντηση: Λοιπόν, αυτό είναι σαν να ρωτάς αν αξίζει να επενδύσεις σε υπολογιστές. Εάν έχετε καλή χρήση για αυτούς αξίζει τον κόπο, αν δεν είστε σίγουροι τι θέλετε να κάνετε μαζί τους, ίσως είναι μια κακή επένδυση. Αυτό συμβαίνει και με το Blockchain.
Ερώτηση: Η τελευταία ερώτηση, βρισκόμαστε σε αυτή τη μεγάλη και πανέμορφη χώρα όπου, όπως γνωρίζετε πριν από χιλιάδες χρόνια, ορισμένοι άνθρωποι εφηύραν στην αρχαία Ελλάδα πρωτοποριακές τεχνολογίες. Έχετε μάθει και χρησιμοποιείτε στην καθημερινή σας ζωή τίποτα από τους αρχαίους Έλληνες;
Απάντηση: Λοιπόν, είμαι ένας θαυμαστής αυτών. Από τα εφηβικά μου χρόνια ακόμα, μερικών εκ των μεγαλύτερων φιλοσόφων που έζησαν εδώ στην Ελλάδα, στην Αθήνα τη Χρυσή Εποχή και αποτελεί συγκίνηση για μένα που αντανακλάται αυτή η επιρροή που είχαν αυτοί οι άνθρωποι στην ζωή μου, όπως ο Σωκράτης και ο Πλάτωνας και στην πραγματικότητα (αποτελεί συγκίνηση) να στέκομαι και να περπατώ σε μέρη όπου πιθανότατα είχαν πάει και αυτοί.
Αφού ευχαριστήσουμε έναν τόσο σπουδαίο εφευρέτη όπως τον κ. Stornetta για την τιμή που μας έκανε να απαντήσει στις ερωτήσεις που του θέσαμε, εμείς με τη σειρά μας να παραθέσουμε μια ιστορία δημοσιοϋπαλληλικής τρέλας που σχετίστηκε με τη Blockchain τεχνολογία και συγκεκριμένα το «Κρυπτονόμισμα» Bitcoin. Το 2018 μια απίστευτη ιστορία ήρθε στο προσκήνιο, στην οποία 2 υπάλληλοι του ΚΕΕΛΠΝΟ είχαν στήσει εγκατάσταση εξόρυξης Bitcoin στο Κεντρικό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας (ΚΕΔΥ) στην περιοχή της Βάρης. Η συγκεκριμένη εγκατάσταση εντοπίστηκε από ηλεκτρολόγους στο μηχανοστάσιο, μια εγκατάσταση που εξέπεμπε μεγάλο θερμικό φορτίο στις υποδομές του ΚΕΔΥ με κίνδυνο για την καταστροφή αυτών, ενώ εκκωφαντικός ήταν και ο θόρυβος την ώρα που αυτά τα μηχανήματα προσπαθούσαν να λύσουν τους αλγορίθμους και να παράξουν τα ψηφιακά νομίσματα. Όπως διαβάζουμε, οι συγκεκριμένοι υπάλληλοι είχαν στήσει τέτοιου μεγέθους επιχείρηση στη δημόσια υπηρεσία που εργάζονταν, που είχαν φτάσει στο σημείο να τη διαφημίζουν στο Ίντερνετ με την περιγραφή:
«30% απόδοση ετησίως σε επενδύσεις σε funds του εξωτερικού. Εγγυημένη απόδοση. Δυνατότητα καταβολής μηνιαίων δόσεων υπό μορφή μερίσματος ανά μήνα. Αφορολόγητα μέχρι τις 100χιλ. ευρώ. Οι επενδύσεις ξεκινούν από 1000 ευρώ., τιμή 1.000€».
Για να γίνει όμως πιο κατανοητή η ζημιά που υπέστη το Ελληνικό Δημόσιο από αυτούς τους υπαλλήλους, μια ζημιά που υπολογίζεται σε αρκετές χιλιάδες ευρώ, πρέπει κανείς να αντιληφθεί πως μια απλή συναλλαγή με το «Κρυπτονόμισμα» Bitcoin καταναλώνει το μηνιαίο ρεύμα ενός μέσου νοικοκυριού. Άραγε είμαστε έτοιμοι να δεχτούμε μια τεχνολογία όπως το Blockchain, που μπορεί να αλλάξει ριζικά τις ζωές μας και να μας μεταφέρει στη νέα εποχή;
Πολιτικός Επιστήμονας, Απόφοιτος της Σχολής Ασφάλειας και Διπλωματίας του Ισραήλ και της Σχολής Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου με ερεθίσματα στην Ιστορική γνώση και στην προαγωγή της ορθής ενημέρωσης.
