Στην Ελλάδα του αναθεωρητισμού, οι έννοιες της τάξης, του πρωτοκόλλου και των συμβολισμών έχουν χαθεί. Η συνέπεια αυτής της εξαφάνισης είναι δραματική, μολονότι ο κρατικός μηχανισμός δεν το έχει αντιληφθεί ακόμα.
Τα Υπουργεία έχουν τάξεις. Τι σημαίνει τάξη; Σημαίνει προτεραιότητα, σεβασμός, συνέπεια και ευθύνη. Μέχρι πρότινος του Υπουργείο Εσωτερικών κατείχε την πρώτη τάξη στα υπουργεία. Γιατί το ΥΠΕΣ (;), θα διερωτόνταν κάποιος, πιθανώς εύλογα, αν φυσικά δε γνωρίζει πώς η εσωτερική εύρυθμη λειτουργία του κράτους είναι υψίστης σημασίας ζήτημα. Σήμερα, οι τάξεις, όση σημασία έχουν –καμία δηλαδή- για τους κρατικούς αξιωματούχους, άλλαξαν, ανακηρύσσοντας το Υπουργείο Οικονομικών το «Πρώτο τη τάξει υπουργείο». Αντιληπτό το γιατί, αφού στη σύγχρονη παγκοσμιοποιημένη κοινωνία, η οικονομία είναι το παν. Ακόμα περισσότερο για την Ελλάδα της κρίσης.
Δυστυχώς, δε μετρούνται όλα ούτε με νούμερα ούτε με στόχους αξιολόγησης. Οι συμβολισμοί έχουν μία κάποια αξία που μας προφυλάσσει από «βάρβαρες» συνήθεις πρακτικές. Η απαξίωση αυτών ολισθαίνει την κοινωνική συνοχή, προκαλώντας χάος. Αλήθεια, ένα υπουργείο κάνει τη διαφορά; Το πρόβλημα δεν είναι ότι έφυγε το ΥΠ.ΕΣ. και ήρθε το ΥΠ.ΟΙΚ.. Το πρόβλημα είναι πώς δεν ανακηρύχθηκε «πρώτο» το Υπουργείο Παιδείας.
Στις μακρινές ΗΠΑ τα πανεπιστήμια καταβάλουν εκατομμύρια χρηματοδοτήσεων και απασχολούν εκατοντάδες επιστήμονες για να διερευνήσουν το αιώνιο ερώτημα της Αντιγόνης το Σοφοκλή –σσ. το νόμιμο και το ηθικό-. Απεναντίας, το ελληνικό Υπουργείο Παιδείας συζητά για τα παγούρια των 220ml και τις υπερμεγέθεις μάσκες. Φταίει η ηγεσία; Όχι, απαντώ, διότι τους κατανοώ. Φταίει ο μηχανισμός; Ναι, απαντώ, και δεν φταίει μόνο αυτός.
Οφείλει η κεντρική ηγεσία να προσδιορίσει τις αξίες που θέλει να προσδώσει στο ελληνικό κράτος. Οφείλουμε, να μιλήσουμε πια για έναν σοβαρό εθνικό διάλογο για την Παιδεία. Τι σχέση έχει, όμως, το Παιδείας με τους συμβολισμούς; Μα όλα γυρίζουν γύρω από αυτούς. Όπως δεν έχεις την απαίτηση από την ΠτΔ να έχει ουσιαστική αρμοδιότητα, έτσι δε θα περίμενες από τη μία μέρα στην άλλη τη μεταρρύθμιση της πολύπαθης εκπαίδευσης. Περιμένεις όμως αυτή την κίνηση, τη μικρή –τη μέγιστη – που θα γεννήσει φρόνημα. Αν λοιπόν, άλλαζαν οι τάξεις υπέρ της παιδείας, τότε θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για αξίες και για ελπίδες ανάπτυξης.
Ένα σπίτι μαθαίνει στο παιδί τι να σέβεται πρώτο. Έτσι θα έπρεπε τουλάχιστον το κράτος να έδειχνε συμβολικά τιμή στο νοητό πρόσωπο της Παιδείας. Ειδάλλως, όπως θα έλεγε κι ο Βάρναλης,
«Δειλοί, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα,
(θα –προσθέτω-) προσμένουμε, ίσως, κάποιο θάμα!»
Αναδημοσίευση από εφημερίδα Εστία – 18/09/2020
Διεθνολόγος – Πολιτικός Επιστήμονας με ειδίκευση στη Δημόσια Διοίκηση και στη Διακυβέρνηση της Αυτοδιοίκησης (MSc) – Ειδικός Σύμβουλος του δημάρχου Παιανίας – Αρθρογράφος με ενασχόληση σε εθνικά, διεθνή και αυτοδιοικητικά θέματα.
