Καπετάν Διάκος, ο τελευταίος Καπετάνιος του Άρη Βελουχιώτη στο Politically Incorrect

Το Politically Incorrect συνεχίζοντας την περιπλάνηση στα χνάρια της ιστορίας παρουσιάζει τη συνέντευξη μας με τον Ανδρέα Κάππα, γνωστό στα βουνά της Ευρυτανίας και των πέριξ περιοχών ως Καπετάν Διάκος.

Επιστρέφοντας στις μνήμες όσων πολέμησαν και θυσιάστηκαν για την Ελλάδα, ο κ. Κάππας μας ξεδιπλώνει την ιστορία του, η οποία  επικεντρώνεται σε αυτούς που παρέμειναν στην Ελλάδα, τα δύσκολα χρόνια της Κατοχής και Αντιστάθηκαν υπό αντίξοες συνθήκες στον Κατακτητή, με στόχο την Ελευθερία της Πατρίδος.

Η «Εθνική Αντίσταση», όπως αυτή αναγνωρίστηκε αρχικά το 1949, με τις τότε εξαιρέσεις σχετικά με τις οργανώσεις που έλαβαν μέρος στον Εμφύλιο Πόλεμο, έως και την τελική αναγνώριση της το 1982, αποτέλεσε σημαντικό κομμάτι της Ελληνικής καθημερινότητας από τις αρχές της Κατοχής των  Ελληνικών Εδαφών και μέχρι και το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και την υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας που οδήγησε στον αφοπλισμό των ένοπλων τμημάτων του ΕΛΑΣ.

Οι γνωστότερες Αντιστασιακές Οργανώσεις που έμελλε να γράψουν Ιστορία κυρίως στα βουνά και στα χωριά της χώρας αποτέλεσαν η οργάνωση του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, του ΕΔΕΣ/ΕΟΕΑ, το ΕΚΚΑ με το 5/42 Σύνταγμα Ευζώνων και άλλες.

Ο Ανδρέας Κάππας, έχοντας βιώσει τα δεινά της Κατοχής και της πείνας αποφάσισε να επιστρέψει στο χωριό του στην Ευρυτανία και το Δεκέμβριο του 1942 εντάχθηκε στον ΕΛΑΣ Ρούμελης υπό τις Διαταγές του Άρη Βελουχιώτη, ενώ η συνέχεια τον βρήκε να συμμετέχει σε επιχειρήσεις και αποστολές με ποικίλα σαμποτάζ από κοινού με τον Καπετάν Νικηφόρο, μεταξύ άλλων στη Μάχη του Μικρού Χωριού και στην ανατίναξη της Γέφυρας του Γοργοποτάμου.

Αφού παρέδωσε τα όπλα του ακολουθώντας τη Συμφωνία της Βάρκιζας, επέστρεψε στο χωριό του, στοχοποιήθηκε ως «Υπασπιστής του Βελουχιώτη», όπως λανθασμένα εμπεριείχε ο φάκελος του στην Ασφάλεια Αθηνών και κυνηγήθηκε στα πλαίσια των πολιτικών αντεκδικήσεων, διώξεις που τον οδήγησαν στην εξορία στο χωριό Αρεθούσα της Ικαρίας, ενώ ακολούθησαν και φυλακίσεις στην Ασφάλεια Καλλιθέας, στη Γενική Ασφάλεια, στη Ζάκυνθο και στις Φυλακές Αβέρωφ.

Ερώτηση: Πείτε μας λίγα λόγια για το μέρος που γεννηθήκατε και για την οικογένεια σας.

Απάντηση: Ονομάζομαι Ανδρέας Κάππας, γεννήθηκα το 1925 στο χωριό Μουζίλο Ευρυτανίας, κοντά στο Καρπενήσι είναι το χωριό μου. Εκείνη την εποχή η πιο φτωχή επαρχία της Ελλάδος ήταν η Ευρυτανία. Ζούσε με καλαμπόκι, μπομπότα λεγόμενη. Εγώ είχα την ατυχία λόγω φτώχιας να με εγκαταλείψει ο πατέρας μου αφήνοντας πίσω τη μάνα μου, την αδερφή μου, αλλά και τη μάνα τη δική του και να έρθει στην Αθήνα, να φτιάξει μια οικογένεια παράνομη με μία Σμυρνιά, με μία που ήταν υπηρεσία σε κάποιο Δεσπότη.

Έτσι εγώ στην κατ’ ουσία εκτός του ότι γεννήθηκα ανορθόδοξα χωρίς τα νοσοκομεία γιατί η μάνα μου ήρθε η ώρα να γεννήσει και έβαλε μια τριχιά σε ένα πάτερο, την έκανε κούνια και έβαλε την κοιλιά της, σε μια καλύβα, την πίεσε και βγήκα εγώ χωρίς μαμή, αλλά δε γνώρισα πατέρα. Γνώρισα τον πατέρα μου στα 15 χρόνια που πήγαινε στο Αλβανικό μέτωπο με έναν φίλο του. Εγώ πέρα από το δημοτικό δεν είχα σπουδές, ούτε σε γυμνάσια, ούτε τίποτα, αλλά δούλευα στο Καρπενήσι σε μια ταβέρνα, του Λάππα και μετά αποφάσισα να κατέβω στη Λαμία, στην πλατεία Λαού.

 Στην πλατεία Λαού σε ένα εστιατόριο, του Τριανταφύλλου του Αργύρη εκεί μου τον φέρανε τον πατέρα μου, ένας φίλος μου ο Πέτσικας, την ώρα που εργαζόμουν εγώ ως βοηθός σερβιτόρος, 15 ετών και μου είπαν πως αυτός είναι ο πατέρας μου. Μου είπε ένα: «Τι κάνεις;», ούτε χάρηκε, ούτε τίποτα, γιατί φεύγανε για το Αλβανικό μέτωπο το ‘40. Εκείνη την εποχή ήταν και η περίπτωση της ελονοσίας που βασάνιζε την περιοχή της Λαμίας, από Στυλίδα πλευρά, ήταν μεγάλο πρόβλημα η ελονοσία και με πείραξε, ήρθε πυρετός και μου λέει το αφεντικό ότι: «Ανδρέα πρέπει να γυρίσεις στο χωριό σου, γιατί δεν θα αντέξεις», οπότε εγώ σκέφτηκα ότι αν πάω στο χωριό η μάνα μου θα μου πει ότι μου είπε όταν μάθαινα στο δημοτικό σχολείο, τα λίγα κολλυβογράμματα και μου έλεγε: «Πήγαινε παιδάκι μου να βοσκήσεις τη γίδα, να φας καμιά κουταλιά γάλα, τα γράμματα δεν τρώγονται».

Σκέφτηκα ότι αν έπρεπε να γυρίσω στο χωριό μου, θα πάω να βοσκάω τη γίδα και παίρνω μια κουβέρτα που είχα και ξεκίνησα και ήρθα στην Αθήνα το ‘40. Στη Αθήνα έζησα μέχρι το ‘42 την Άνοιξη. Γνώρισα τη συμφορά, την πείνα, που ο κόσμος πέθαινε σαν τα κοτόπουλα τα αρρωστημένα. Οι ιστορικοί λένε ότι οι νεκροί από την πείνα φτάσανε τις 250.000. την άνοιξη του ‘42 ανέβηκα στο χωριό μου. Εκεί βρήκα το ξεκίνημα της οργάνωσης του ΕΑΜ και περάσαν οι πρώτοι αντάρτες με τα καριοφίλια τους εκείνης της εποχής, ο Άρης Βελουχιώτης. 

Ενθουσιάστηκα 18 χρονών που ήμουν που ξεκίνησαν μία Αντίσταση ενάντια στους κατακτητές και τον ακολούθησα. Πριν όμως φτάσει ο Άρης να ξεκινήσει, είμαστε υποχρεωμένοι ιστορικά να σταθούμε λίγο στο φυσικό του όνομα και στην οικογένεια του. Ο Άρης ήταν μιας οικογένειας αστών, ο πατέρας του ήταν δικηγόρος, ο αδερφός του δημοσιογράφος. 

Ήταν φοιτητής της γεωπονικής. Με την επιτυχίας της Οκτωβριανής επαναστάσεως, με τον Lenin άρχισε να ξεσηκώνεται στην Ευρώπη η εργατική τάξη και να ζητάει καλύτερα μεροκάματα, καλύτερες θέσεις εργασίας. Ο Lenin την πρώτη δουλειά που έκανε, έκανε ένα φροντιστήριο με δικούς του ανθρώπους και άρχισε να φυτεύει αρχηγούς του κόμματος, δικούς του σε διάφορες χώρες.

Στην Ελλάδα μας έστειλε φυτευτό τον Ζαχαριάδη, χωρίς εκλογές, χωρίς τίποτα, σαν αρχηγό του ΚΚΕ. Στην Ιταλία έστειλε τον Togliatti. Στη Γαλλία έστειλε τον Thorez. Στην Αλβανία έστειλε τον Hoxha. Στη Ρουμανία είχε τον Ceaușescu και γενικά σε κάθε χώρα άπλωσε έναν δικό του άνθρωπο για να ξεσηκώνει τους λαούς.

Εκείνη την εποχή ξεκίνησε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Σύμμαχοι του B’ Παγκοσμίου Πολέμου, ήταν ο Hitler πρωτοπόρος, συνέταιρο είχε τον Moussolini στην Ευρώπη και στην άπω Ανατολή είχε τον Ιάπωνα. Ο Moussolini είχε βλέψεις προς την Ελλάδα. Χτύπησε πρώτα και κατέλαβε την Αλβανία, στις 28 Οκτώβρη αποφασίζει να χτυπήσει την Ελλάδα να ανοίξει το δρόμο στο συνέταιρο του τον Hitler για να κατέβει ελεύθερα από την Ελλάδα στη Μέση Ανατολή που ο στόχος του ήταν τα πετρέλαια.

Το μεγάλο πρόβλημα της Γερμανίας ήταν το πετρέλαιο, ενώ είχε κάνει συμφωνία με τη Σοβιετική Ένωση, τον Στάλιν, δε χτύπησε προς Ανατολάς, αλλά χτύπησε προς τη Μέση Ανατολή. Η αποτυχία του Moussolini να χτυπήσει την Ελλάδα, περιορίστηκε στα σύνορα και οι 5 μήνες πόλεμος ήταν στην Αλβανία. Διαπιστώνοντας αυτό ο Hitler, την ανικανότητα του Moussolini, αναγκάζεται να μαζέψει πολλές δυνάμεις και να χτυπήσει την Ελλάδα, στις 6 Απρίλη του 1941. Με την παρουσία του Hitler στη Μακεδονία, συνεργάστηκε και με τους Βουλγάρους, ήταν φίλοι της Γερμανίας.

Η κυβέρνηση Τσουδερού αντί να καθίσει και να υπερασπιστεί ένα λαό και ένα στρατό που έφευγε με τα πόδια από την Αλβανία με τα πόδια γιατί είχε σπάσει το μέτωπο υποχρεωτικός, σηκωθήκανε και φύγανε όλοι για το Κάιρο. Έτσι λοιπόν οι έχοντες και κατέχοντες φύγανε και μένει αυτός ο λαός χωρίς εξουσία. Καταλαμβάνει ο Γερμανός, ο Hitler την Ελλάδα. Η πρώτη του δουλειά ήταν να δημιουργήσει μια κυβέρνηση δική του. Έτσι έστησε την κυβέρνηση του Τσολάκογλου, τη χωροφυλακή που υπήρχε τη χρησιμοποίησε, όπως και την αστυνομία με τον Άγγελο Έβερτ. 

Έκανε και το άλλο το χειρότερο. Μάζεψε όλα τα τρόφιμα και τα έστελνε με τα τρένα στη Γερμανία. Έτσι ο κόσμος έπεσε στη Μαύρη Αγορά και έφτασαν με ένα ντενεκέ λάδι, να αγοράζει ο άλλος ένα διαμέρισμα για να φάει μια λαχανίδα.

Βλέπουμε λοιπόν ένα λαό, μια Ελλάδα, χωρίς εξουσία, παρά μόνο του κατακτητή.

Ερώτηση: Προηγουμένως, πως σας είχε φανεί η διακυβέρνηση του Ιωάννη Μεταξά;

Απάντηση: Ο Μεταξάς ήταν ένας φιλογερμανός Αξιωματικός και φίλος  τους μέχρι που πέθανε. Η πρώτη του δουλειά ήταν, λόγω Βενιζέλου με του Βενιζελικούς, τους βασιλικούς και υπήρχε μια κατάσταση με την Οκτωβριανή Επανάσταση και είχε ξεσηκωθεί ο λαός. Το ΚΚΕ το ‘33 είχε 9 βουλευτές βγάλει. Αυτή η κατάσταση, μια με τον Πάγκαλο, μία με τον άλλον και επειδή υπήρχε ο κίνδυνος να ανέβει το κίνημα των εργατών υψηλότερα, σε όλη την Ευρώπη αποφασίσανε και χτίσανε δικτατορίες. Στην Πορτογαλία φοβηθήκανε, τα συμφέροντα που λέμε τα οικονομικά, την ανάταση του λαού, της εργατιάς στις χώρες και χτίσανε δικτατορίες. Στην Πορτογαλία στήσανε τον Salazar, στην Ισπανία είχαν τον Φράνκο, στη Γαλλία τον Pétain, στην Ιταλία τον Moussolini, στη Γερμανία τον Hitler, στην Ελλάδα τον Ιωάννη Μεταξά. Ο Μεταξάς δημιούργησε μια μορφή διοίκησης στα μέτρα περίπου της Γερμανίας. Πήρε τη νεολαία τη διαπαιδαγώγησε, έβαλε όλους τους δημοκρατικούς εκείνης της εποχής στις φυλακές και όταν λέμε δημοκρατικούς εννοούμε Καρτάλη, Σαράφη, Ψαρρό, μιλάμε για ανθρώπους άσχετους με το ΚΚΕ. Γέμισαν οι φυλακές, μαζί και με τα στελέχη του ΚΚΕ, τον Ζαχαριάδη, τον Σιάντο.

Θυμηθήκανε τη Φιλική Εταιρία, ήταν ο Λευτέρης ο Αποστόλου και έστησε το ΕΑΜ με τον Τσιριμώκο με μια ομάδα του Αγροτικού Κόμματος και αυτή η δουλειά έγινε στις 27 Σεπτέμβρη του ‘41 στην Ιπποκράτους. Στήσανε αυτή την οργάνωση το ΕΑΜ. Το καταστατικό του ΕΑΜ το έφτιαξε ο Δημήτρης, ο Γλυνός. «Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ;» έγραφε ο τίτλος του. 

Ο πρώτος στόχος του καταστατικού ήταν πως θα κρατήσουν όρθιο αυτό το λαό που πέθαινε σαν τα κοτόπουλα που είπαμε και στήσανε με κάποιον γνωστό μου Καρακίτσο παντελή και χτίσανε καζάνια συσσίτιο στην Αθήνα. Εγώ τα έζησα αυτά. Μπροστά στο κοινοβούλιο η απέναντι πλευρά ήταν όλη γεμάτη με ανθρώπους ανήμπορους να μιλήσουν και είχαν στο λαιμό τους με σπάγκο μία ταμπέλα: «Βοηθήστε πεθαίνουμε», δεν είχαν τη δύναμη ούτε να μιλήσουν, αλλά ούτε ο λαιμός τους μπορούσε να κρατήσει αυτή την πινακίδα. Αυτά τα έζησα εγώ γιατί εργαζόμουν ευτυχώς στου Μακρυγιάννη, σε μια ταβέρνα του Ματαρά και κοιμόμουν απάνω στα τραπέζια αδέσποτο σκυλί και εγώ και με έστελνε να πάρω καμιά λαχανίδα από την Καλλιθέα και τα καροτσάκια μεταφέρανε νεκρούς γιατί δεν προλάβαινε η δημοτική αρχή να κάνει αυτή τη δουλειά, για αυτό αγανάκτησα και είπα να πάω στο χωριό και μετά ακολούθησα τον Άρη.

Το ΕΑΜ μέσα στο καταστατικό είχε τη δημιουργία ένοπλης αντίστασης ενάντια στον κατακτητή, είχε τη δημιουργία νεολαίας της ΕΠΟΝ, είχε τη δημιουργίας της λεγόμενης αλληλεγγύης ή αλληλοβοήθειας και άρχισε να απλώνεται το ΕΑΜ στην επαρχία, παρά την κυριαρχία του κατακτητή στην Ελλάδα.

Στην Ευρυτανία που πήγα το ‘42 την Άνοιξη, ήδη είχε αρχίσει η δημιουργία Επιτροπών στα χωριά κρυφά, στελέχη, δάσκαλοι, πρόεδροι, δημοκρατικοί πολίτες, παλιοί αριστεροί που είχαν φύγει από τα νησιά που ήταν φυλακισμένοι επί Μεταξά και είχαν στήσει ήδη την οργάνωση του ΕΑΜ.

Ερώτηση: Γιατί επιλέξατε να μπείτε στον ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και όχι σε κάποια άλλη Αντιστασιακή Οργάνωση πχ στον ΕΔΕΣ;

Απάντηση: Εκείνη την εποχή, εγώ ήμουν Ευρυτάνας. Η Ευρυτανία ήταν η καρδιά της Εθνικής Αντιστάσεως. Γιατί; Ο Άρης στο χωριό Λάσπη που λέγεται σήμερα Άγιος Νικόλαος, εκεί κατάφερε να στήσει την πρώτη ομάδα του. Ήθελε να μπει στο Κρίκελλο, αλλά μέρη όπως ήταν το Κρίκελλο είχαν χωροφυλακή μέσα και θα δημιουργούνταν πρόβλημα και αποφάσισε να μπει στη Δομνίστα, 10-12 άτομα. Από το Κρίκελλο τον βοηθήσανε άτομα όπως ο Μπακόλας που ήταν στην οργάνωση στο Καρπενήσι μέσα, ο Σπύρος ο Καπλάνης, όλοι βοηθήσαν να φτιάξουν την ομάδα με τον Θάνο, τον Καπετάν Περικλή – Γιώργο Χουλιάρα και άλλους.

Δεν υπήρχε εκείνη την περίοδο που πήγα εγώ πήγα σαν παιδάκι άλλη οργάνωση βασική και γιατί λέω ήταν η καρδιά της Εθνικής μας Αντίστασης, διότι εκεί πήρε το ψευδώνυμο από Θανάσης Κλάρας που ήταν σε Άρης από τους θεούς του Ολύμπου και το Βελούχι, δεύτερο ήταν μόνο μερικοί Ιταλοί στο Καρπενήσι και τα βουνά και τα λαγκάδια ήταν ελεύθερα. Εκεί στήθηκε και η Βουλή της Ελεύθερης Ελλάδος στα μισά του Απρίλη του ‘44. Στο Μεγάλο Χωριό στήθηκε το νοσοκομείο της Αντίστασης, των Ανταρτών και επικεφαλής εκείνη την εποχή ήταν ο πατέρας του Σωκράτη Κόκκαλη, ο Πέτρος. Ήταν το πολιτικό γραφείο και αυτός χειρουργός σπουδαγμένος στη Γερμανία.

Ο Άρης τελικά την εντολή την πήρε από το ΕΑΜ, όχι στις 27 Σεπτέμβρη, αλλά ξεκίνησε στις 6-7 του ‘42 που πρώτο-μπήκε στο χωριό Δομνίστα. Από 1 άνθρωπος που ήταν κατάφερε στηριζόμενος στο ΕΑΜ και όχι στο ΚΚΕ. Ιδεολογικά ανήκει από φοιτητής που αγωνιζόταν, αλλά αυτή τη στιγμή έχουμε το ΕΑΜ σα βάση που κατάφερε και επηρέασε το 70-75% της Επαρχίας, αυτοί δεν ήταν Κομμουνιστές όλοι, εγώ πρώτος δηλώνω ότι δεν ήμουν Κομμουνιστής και δεν ήμουν ποτέ. 

Ο ΕΛΑΣ από 12 ανθρώπους που πήρε τους έκανε 120.000 τους Ελασίτες. Δοθήκαν συνολικά 600 μάχες και σαμποτάζ. Τα θύματα της Ελλάδος συνολικά στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν 700.000 νεκροί. Τι έκανε ο κατακτητής στην Ελλάδα; Όργια! Για μια πανιότα, πανιότα λέγαμε ένα κομματάκι ψωμί που φτιάχνανε οι Ιταλοί, μπορούσαν να την κόψουν στα 4 και να πηδήξουν 4ρις γυναίκες. Σκότωναν, καίγανε χωριά. Το ΕΑΜ λοιπόν και ο Άρης η πρώτη τους δουλειά ήταν, προϋπήρχαν κλέφτες, οι μαυραγορίτες, υπήρχαν οι συνεργάτες όπως ο Τσολάκογλου, ο Λογοθετόπουλος και ο Ράλλης. Ο Άρης με λίγα λόγια ακολουθούσε την πολιτική του ΕΑΜ, για αυτό ήρθε σε διαφορά με το ΚΚΕ. Σε κόντρα με το Σιάντο, επειδή ο Ζαχαριάδης ήταν στις φυλακές και τον πήραν και τον μεταφέρανε στο Νταχάου έμενε ο Σιάντος σα Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος στην Κατοχή, αλλά δεν ανέβηκε στο βουνό από την αρχή, ήταν κλεισμένος στη ζεστασιά του.

Αυτοί που φύγαν όμως και πήγαν στο Κάιρο, Κυβέρνηση, Παπανδρέου, ο Κανελλόπουλος, Στρατηγοί και αξιωματικοί συνεργαστήκαν με τους Άγγλους. Πήγαν στο Κάιρο γιατί εκεί είχαν τους «προστάτες». Μη ξεχνάμε ότι οι Άγγλοι μας προστατεύσαν, τους είχαμε ως νταβατζήδες μέχρι το ‘47 και μας παραδώσαν μετά στους Αμερικανούς. Αυτή είναι η μοίρα αυτού του λαού. Και σήμερα ότι πουν οι ξένοι κάνουμε. Ποιος δεν ήταν με τους Αμερικανούς; Δεν ήταν ο μεγάλος Καραμανλής; Δεν ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου; Δεν ήταν ο μικρός Καραμανλής; Δεν ήταν ο Σαμαράς; όλοι από τις σχολές φυτευτοί είναι. Μακιγιάρισμα και προβολή στο λαό, για να εξυπηρετηθούν τα δικά τους συμφέροντα. Θα μου πεις Κάππα, γιατί τα λες όλα αυτά; Εσύ τι ήσουν; Εγώ έχω δήλωση από το ‘80 και λέω ανένταχτος κύριοι, να μη πω το ‘80, από το ‘65. Υπήρξα δε Συνεργάτης με την ΕΔΑ. 

Υπήρχαν λοιπόν οι 3 Συμφωνίες, όπως του Λιβάνου που είχαν βάλει έναν όρο, πως δε θα πατήσει κανένας Ελασίτης στην Αθήνα, στο Βόλο, στη Θεσσαλονίκη και στην Ιτέα. Αυτά ήταν στοιχεία για να μπορεί ο Άγγλος με την ορεινή Ταξιαρχία και τον Ιερό Λόχο που είχε στήσει και είχε καθαρίσει αριστερούς-δεξιούς της εμπιστοσύνης τους ανθρώπους, ώστε φεύγοντας οι Γερμανοί να περάσουν μέσα (οι Άγγλοι) να καταλάβουν την Ελλάδα, την οποία είχε συμφωνήσει με τον Στάλιν. Ο Στάλιν είχε συμφωνήσει να γίνει το μοίρασμα. Τώρα γιατί είχε διαφορές ο Άρης με τον Σιάντο, διότι είχαμε και την άλλη συμφωνία την Καζέρτα, όπου αναγνωρίσαμε ως Στρατηγό της Αντίστασης τον Scobie από το Κάιρο. Φτάσαμε το ‘44 να θέλουμε εντολή από το Κάιρο για να χτυπήσουμε τον κατακτητή, τον Γερμανό, λες και δεν είχαμε Στρατηγούς Έλληνες και Αξιωματικούς, είχαμε θαυμάσιους.

Ο Καπετάν Διάκος και η δράση του με τον ΕΛΑΣ

Προχωρώντας στη συνέντευξη, ο Ανδρέας Κάππας (Καπετάν Διάκος) εισέρχεται στα χρόνια δράσης του με τον ΕΛΑΣ και στις μάχες και σαμποτάζ που έλαβε μέρος, ενώ αξίζει να αναφερθεί η έγγραφη δήλωση του Καπετάν Νικηφόρου σχετικά με τη δράση του Ανδρέα Κάππα:

1) Ο Καπετάν Διάκος εντάχθηκε στον ΕΛΑΣ Ρούμελης (Δεκέμβριος 1942)

2) Υπηρέτησε στο Αρχηγείο Παρνασσίδας έως το Μάιο 1943

3) Τοποθετήθηκε στο 42^ο Σύνταγμα μέχρι το τέλος της Αντίστασης

4) Έκανε Καπετάνιος Ομάδας Ανταρτών 

Επιπρόσθετα, σύμφωνα με την ίδια δήλωση, ο Καπετάν Διάκος έλαβε μέρος στις εξής μάχες και σαμποτάζ:

1) Μικρού Χωριού Ευρυτανίας (18-12-42)

2) Καρπενησίου (Φθινόπωρο 1943)

3) Μοναστήρι Προφήτη Ηλία Χρισσού (Φεβρουάριος 1943)

4) Καταδρομή στις Φυλακές Λειβαδιάς (5-6 Μαρτίου 1943)

5) Αγία Ευθυμία Παρνασσίδος (8-4-1943)

6) Σιδηροδρομικός Σταθμός (Δαδίου) Αμφίκλειας (14-4-1943)

7) Αλμυρού (13-14 Αυγούστου 1943)

8) Συγκρούσεις με Γερμανικές Δυνάμεις (Δυτική Φθιώτιδα)

9) Χαλίκι-Αιτωλοκαρνανίας (Άνοιξη 1944)

Ερώτηση: Σε εσάς πως προέκυψε το προσωνύμιο Καπετάν Διάκος;

Απάντηση: Όλοι οι Πρωτοπόροι, υποχρεωθήκαμε να βάλουμε ψευδώνυμα για να μην έχουν συνέπειες οι οικογένειες μας πίσω και πολλές φορές να αλλάζουμε και περιοχές. Εμένα η πρώτη μάχη που πήρα μέρος ήταν το Μικρό Χωριό. Στη Λειβαδιά πήγαμε ανοίξαμε τις φυλακές Λειβαδιάς με 4.000 Ιταλούς μέσα. Τότε η Λειβαδιά ήταν χωριό και ήταν σαν αυτοκτονία. Δεν είναι πως ανοίξαμε τις φυλακές και βγάλαμε τους κρατούμενους των Ιταλών, αλλά πήραμε και τους 10 χωροφύλακες με τα όπλα και φύγαμε. Ο Νικηφόρος μου έδωσε εμένα το ψευδώνυμο, ο Δημητρίου από την Πάνω Αγόριανη.

Οι Καπεταναίοι που συνεργάστηκαν με τον Άρη Βελουχιώτη ήταν ο Νικηφόρος, ο Κωστούλας από το Καψί, Διαμαντής από την κάτω Αγόριανη, Ερμής από το Χρύσω Ευρυτανίας, Καπλάνης από το Καρπενήσι, Μπελλής από Δομοκό, Τάσος Λευτεριάς από Αθήνα-Κρήτη, Παρνασσιώτης Τάγμα Θανάτου από Κάτω Σουβάλα, Δυοβουνιώτης από Μακρακώμη, Περικλής από Λαμία, Θάνος από Σπερχειάδα, Καλίας Μαύρο Λιθάρι, Κρόνος Αττική, Καραλίβανος Θεοχάρης από την Άμφισσα. Αυτοί ήταν όλοι επικεφαλής και είχαν από μια ομάδα. Δηλαδή όταν λέμε από 12 ανθρώπους οι οποίοι στην αρχή έγιναν Αρχηγία και Υπαρχηγία, όταν πολλαπλασιάστηκαν βέβαια και άρχισε να μεγαλώνει η δύναμη αργότερα πήραν τη μορφή του σημερινού στρατού με ομάδες, Διμοιρίες, Λόχοι, Τάγματα, Συντάγματα. 

Ποιες μάχες ξεχώρισαν και ποια σαμποτάζ. Ήταν του Γοργοποτάμου, ήταν του Κούρνοβου που είναι μια στοά που περνάει για Δομοκό, την οποία κλείσανε και τινάχτηκε ένα τρένο γεμάτο Ιταλούς μέσα, αλλά όλες αυτές οι μάχες και τα σαμποτάζ, οι 600, κατάφεραν στην Ελλάδα να κρατήσουν 17 περίπου Μεραρχίες των Γερμανών και να αποδυναμώσουν τις δυνάμεις του Hitler, ώστε να τους καθυστερήσουν στο Ανατολικό Μέτωπο όταν πια χτύπησε τη Ρωσία και στη Βόρειο Αφρική με τον Rommel‎. Στην αρχή του ‘42 μας στείλαν αντιπροσωπεία Άγγλων του Woodhouse, για να ρίξουμε κάποια γέφυρα, να καθυστερήσουμε την κάθοδο τους προς τη Μέση Ανατολή και επιλέχθηκε (η Γέφυρα) μαζί με το Ζέρβα.

Ο Ζέρβας είχε την Ήπειρο, υπήρχε και ο Συνταγματάρχης Ψαρρός που είχε το αρχηγείο του στην Γκιώνα, υπήρχε και ο Κωστόπουλος που ήταν στη Θεσσαλία. Ο Κωστόπουλος είχε και τον Στρατηγό Σαράφη του ΕΛΑΣ. Όταν διαλύσαμε τον Κωστόπουλο πήραμε τον Σαράφη, πήγε στην Κολοκυθιά που ήταν το αρχηγείο και έγινε ο Στρατιωτικός Αρχηγός του ΕΛΑΣ, δημοκρατικός ο άνθρωπος, τελικά φαγώθηκε στην Ποσειδώνος από κάποιον Λοχία, τότε υπήρχε και ετεροδικία.

 

Ερώτηση: Πως οργανώθηκε το σχέδιο του Γοργοποτάμου και πως προέκυψε η ανατίναξη;

Απάντηση: Βλέποντας τον κίνδυνο Στρατιά Rommel Βόρεια Αφρική, ήταν πολύ λογικό το αρχηγείο των Άγγλων που είχε εγκατασταθεί εκεί (Κάιρο) στείλανε 9 ανθρώπους με μια αποστολή με έναν Έλληνα δικό μας διερμηνέα. Από αυτούς οι 5 πέσανε στη Στρόμη στην περιοχή του Μαύρου Λιθαριού, οι 4 πέσανε δίπλα στο δικό μου χωριό. 

Όλοι ζητήσανε να πάνε στο Ζέρβα και η οργάνωση τους πήρε, τους έδωσε στις ομάδες του Νικηφόρου και τους προωθήσαμε στον Ζέρβα, πήγανε στον Ζέρβα, συναντηθήκανε με το Ζέρβα, τον Ζέρβα τον τροφοδοτούσανε πάντα με λίρες χρυσές. Πήγανε στου Ζέρβα και του είπαν πως έχουν εντολή από κάτω, να ρίξουμε μια γέφυρα. Ο Ζέρβας δήλωσε αδυναμία, αν συνεργαστούμε με τον Άρη, οπότε αποφασίζουν και στη Βίνιανη Ευρυτανίας, συναντήθηκαν η αντιπροσωπεία η Εγγλέζικη, ο Μαρίνος ήταν ο Διερμηνέας, αποφάσισαν να ρίξουν από κοινού τη Γέφυρα. Της Παπαδιάς ήταν δυσκολότερη, του Ασωπού ακόμα δυσκολότερη και δεν μπορούσαν να κατέβουν ζώα με τα εκρηκτικά, δυναμίτες και διάλεξαν τον Γοργοπόταμο, έγινε πρώτα η ανίχνευση και το αποφάσισαν. 

Οι δυνάμεις 120 του Άρη, 60 του Ζέρβα. Η γέφυρα Γοργοποτάμου είχε 2 φυλάκια, 1 από τη Λαμία που ερχόταν το τρένο, στην αρχή της γέφυρας που λεγόταν Βόρειο Φυλάκιο και 1 νότιο φυλάκιο που έβγαινε το τρένο προς την Αθήνα. Οι δυνάμεις οι οποίες το υποστήριζαν, πέρα από τα τσιμεντένια μυδραλιοβόλα, υπήρχαν 80 Ιταλοί που φρουρούσαν το νότιο και 40 το βόρειο. Όταν φτάσαμε στα Πριγιόνια, εγώ ήμουν στην ομάδα του Νικηφόρου που ήμασταν Εφεδρεία.

Έπρεπε να πέσουν και τα 2 φυλάκια για να μπορεί να ελευθερωθεί η γέφυρα και να κατέβουν στο ποτάμι στις κολόνες. Ο Άρης όπως ψιλόβρεχε εκεί σε μια καλύβα που ήταν του λέει του Κωστούλα, που ήταν και το δεξί του χέρι: «Βγάλε τα κιτάπια σου», τα βγάζει τα κιτάπια του. Ο Ζέρβας δίπλα με την κάπα του σε μια καλύβα βλάχικη. Έστειλε από εκεί τον Κωστούλα, τους Καραλιβαναίους που ήταν φυγόδικοι, από τους λεγόμενους ληστές.

Το βόρειο τμήμα το είχα αναλάβει μια Διμοιρία με τον Παπαχρήστο τον υπολοχαγό του Ζέρβα. Όταν αρχίσαν να πέφτουνε τα μυδράλια από τους Ιταλούς του φύγαν οι άνδρες. Εφεδρεία μεταξύ ήταν ο Νικηφόρος και διαμαρτυρήθηκε και του λέει: «Άρη εμένα με έβαλες Εφεδρεία;» και του λέει: «Με συγχωρείς είσαι και Αξιωματικός. Δεν ξέρεις ότι οι μάχες κερδίζονται από τις Εφεδρείες;», ήταν και Ανθυπίλαρχος ο Νικηφόρος, της Σχολής. Αφού έφτιαξε το σχέδιο ο Νικηφόρος, χώρισε από εδώ και από εκεί τις δυνάμεις, πάει στον Κωστούλα και του λέει διάβασε το για να το ακούσει και ο Στρατηγός, μάλιστα τον είπε Συνταγματάρχη και διαμαρτυρήθηκε ο Ζέρβας και του λέει: «Μου τρως ένα βαθμό».

Ερώτηση: Υπήρχε σθεναρή αντίσταση από τους Ιταλούς στον Γοργοπόταμο;

Απάντηση: Μεγάλη! Διότι ήταν συρματοπλέγματα και πολυβολεία τσιμεντένια, μαζί  και η φρουρά, πέρα πως έπρεπε να παγιδευτούν και οι γραμμές, ώστε οποιοδήποτε τρένο έρθει να ανατιναχτεί γιατί δεν ξέραμε το χρόνο. Μόλις γύρισε ο Παπαχρήστος διαφώνησε. Ο Ζέρβας βλέποντας τη δύναμη του να φεύγει, γιατί ήταν όλοι πληρωμένοι, δεν ήταν αγωνιστές με πείρα, λέει στον Woodhouse ότι είναι προδομένη η μάχη και ήθελε να πάει νωρίτερα να γίνει η μάχη και λέει ο Άρης: «Όχι!» και συμφώνησε και ο Woodhouse και το γράφει και σε συνέντευξη του, ότι ο Άρης ήταν σταθερός, λύγισε ο Ζέρβας μόλις είδε ότι του φύγαν οι δυνάμεις και ζήτησε να ανάψει πράσινη φωτοβολίδα, να μείνει η μάχη στα μισά, οπότε τότε δίνει ο Άρης εντολή στον Νικηφόρο, στον καπετάν Περικλή και τους λέει: «δε θα γυρίσει κανένας αν δεν πέσει το βόρειο φυλάκιο» και πήγε ο Νικηφόρος με τη Διμοιρία και τις δυνάμεις που είχε και έπεσε.

Δόθηκε το σήμα, κατεβήκαν τα μουλάρια κάτω φορτωμένα, μαζί με τους Άγγλους ειδικούς και παγίδευσαν τη γέφυρα και τινάχτηκε η γέφυρα. Η ουσία είναι πως παρά τις δυνάμεις που υπήρχαν στη γέφυρα και παρά το κακό που έγινε και παρά τα λάθη και τις αδυναμίες, δεν είχαμε ούτε ένα νεκρό και πετύχαμε εκείνο το ακατόρθωτο ιστορικά. Όταν φτάσαμε μετά στο Μαύρο Λιθάρι έγινε χορός και μαζευτήκαμε σε ένα σχολείο και αφού μας ευχαρίστησε ο Woodhouse: «Ευχαριστώ στον Άρη», δηλώνει στη συνέντευξη του ότι δώσαμε 1000 χρυσές λίρες στο Ζέρβα τις οποίες του είχαμε υποσχεθεί πριν τη μάχη, ο Ζέρβας βλέποντας ότι στο σχολείο δίνανε τις λίρες, κάνει νόημα στον Woodhouse να δώσει και κάτι στον Άρη και βγάζει τότε αυτός να δώσει 200 και κάτι λίρες στον Άρη και λέει ο Άρης: «Εγώ δε θέλω λίρες. Εγώ θέλω μπότες, παπούτσια για τους αντάρτες και ρούχα και πολεμοφόδια» και του απαντάει: «Και αυτά θα γίνουν, αλλά δε γίνονται αυτόματα».

Από εκεί αποφασίστηκε να συναντηθούμε με τον Ζέρβα στο Βουλγαρέλι, στην Ηπείρο, που ήταν το αρχηγείο του για να συμφωνήσουμε ένωση των δυνάμεων. Το ζήτησε ο Άρης αυτό. Μάλιστα ζήτησε και να μείνει ένας, πόσο λογικός ήταν, από την αποστολή την Εγγλέζικη κοντά του και του λέει: «Έχουμε αποστολή να φύγουμε», δεν έμεινε. Αυτό δείχνει πολλά και οι συγκρούσεις που έγιναν μετά και με τον Ζέρβα και με τον Ψαρρό ήταν όλες μπηχτές από το ΚΚΕ, στις οποίες συμφωνίες, όπως ήταν και η πιο τελευταία η Βάρκιζα ήταν του Σιάντου.

Στη Βάρκιζα τι κάναν, αφού δημιουργήσαν τα Δεκεμβριανά. Εγώ ήμουν με τον Καπετάν Περικλή, το 42 Σύνταγμα στο Δαφνί και περιμέναμε εντολή κόμματος για να μπούμε μέσα να βοηθήσουμε και δε μας ήρθε ποτέ και μας ήρθε μόνο να φύγουμε και παραδώσαμε τα όπλα. Συμφωνήθηκε ο αφοπλισμός του ΕΛΑΣ και κανενός αλλού. Έτσι ήρθαν τα κάτω-απάνω και τα απάνω μπήκαν κάτω. Και από εκεί φτάσαμε με τα πόδια και ανεβήκαμε στις Κομποτάδες στη Λαμία, παραδώσαμε τα όπλα και πήγα στο χωριό μου.

Άρχισε τότε το κυνήγι με τις ομάδες Βουρλάκη, Σούρλα στην περιοχή. Οι μεγάλες οι ζημιές αρχίσαν από τη Συνθήκη της Βάρκιζας και του Λιβάνου, δεν πήρε μέρος σε καμία ο Άρης, γιατί είπαμε ότι το ΕΑΜ δεν ήταν κόμμα ήταν οργάνωση. Αλλά τι πέτυχε αυτό το ΕΑΜ;

Αυτό το ΕΑΜ, έπρεπε να κάνει το αντίθετο από αυτό που κάναν οι κατακτητές. Η πρώτη δουλειά ήταν να αφοπλίσουμε τα τμήματα της χωροφυλακής στην ύπαιθρο, χωρίς να τους σκοτώσουμε, για να πάρουμε όπλα που είχαμε ανάγκη και ρουχισμό. Αυτό έγινε σε 2-3 μεριές πχ στην Μακρακώμη.

Μετά τη μάχη του Μικρού Χωριού πήραμε το δρόμο για τον βάλτο όλοι αυτοί οι Καπεταναίοι. Αφήσαμε πίσω τους Καραλιβαναίους. Φτάσαμε κάπου στο Κλειδί, εγώ είχα βγει με 3 άλλους ανίχνευση μπροστά, βρίσκω μια γυναίκα φορτωμένη και μου λέει: «Παιδάκι μου μη με σκοτώσετε εμένα, εγώ δεν έχω εικόνες στο σπίτι μου», λίγο πολύ το έπιασα το θέμα και στόμα με στόμα έφτασε στον Άρη, μαζί μας από τους «Πρωτοπόρους» είχαμε και το Δημάκο, τον Γερμανό, από τη Μονή Αγάθωνος.

Το έπιασε ο Άρης και είπε: «Μας κατηγόρησε ο Ζέρβας ότι διαλύουμε τις οικογένειες, ότι καίμε τις εκκλησίες, ότι είμαστε άθεοι». Αλίμονο λοιπόν αν ο κόσμος αυτός όλος ήταν τέτοιος, δε θα είχε 4% το Κομμουνιστικό Κόμμα, ούτε θα υπήρχε εσωτερικού και εξωτερικού.

Φτάσαμε λοιπόν σε ένα χωριό και παρουσιαστήκαν κάποιοι και λένε πως εδώ έχουν τον Κουτσοκώστα Γκiστη, μας παίρνει τα πράγματα και λέει ο Άρης: «Να χαλαστεί», χάλασμα ήταν ο θάνατος. Έγινε αυτό. Πάμε παραπάνω στο Αυλάκι, περιοχή του Ζέρβα, πεινάγαμε όλοι, δεν είχαμε οργανώσεις να μας τροφοδοτήσουν. Ένας αντάρτης νεοφερμένος παίρνει μια κότα από μια γυναίκα, την βλέπει και πάει στο ρέμα και τη στήνει, την ξεπουπουλιάζει να τη ψήσει. Έρχεται η νοικοκυρά στο χωριό Αυλάκι και λέει: «Καπετάν ένας δικός σας μου πήρε μια κότα». Λέει ο Άρης στον Θάνο: «Βγες παγανιά να δεις που είναι», τον βρίσκει ο Καπετάν Θάνος που ετοίμαζε να την ψήσει, στήνεται Ανταρτοδικείο με όλους αυτούς, μαζί με τον Τάσο Λευτεριά που ήταν ο κομματικός που παρακολουθούσε. Επίσημη απόφαση, εκεί μίλησε ο Άρης: «Εδώ βγήκαμε για ένα σκοπό, όποιος θέλει από τώρα να σηκωθεί να πάει σπίτι του».

Εδώ χαλάσαμε αντάρτη γιατί πήγε και πήρε από το δρόμο του Ζέρβα, πού πήγαμε όλοι αυτοί που ξεκινήσαμε μετά το Γοργοπόταμο και πήγαμε να συναντηθούμε με τον Ζέρβα για να ενώσουμε τις δυνάμεις, το είχαμε σχεδιάσει στο σχολείο του Μαύρου Λιθαριού.

Ο όρκος δε του Άρη όταν με είδε εμένα που του πήγα μια φασολάδα και του λέω: «Θέλω να ακολουθήσω», με κοίταξε ψηλά-χαμηλά, ήμουν δεμένο παιδί, πέρα από τον επίσημο όρκο που είχαμε, ότι: «Δε θα παραδώσω το όπλο μου…», μου λέει, γεννημένος Καπετάνιος, εγώ θα τον πω και πατέρα μου, γιατί δεν είχα πατέρα, αλλά με έμαθε ηθική, με έμαθε να αγωνίζομαι για την πατρίδα μου και την ελευθερία μου, με έμαθε να είμαι δίκαιος και στάθηκα πραγματικά.

Μου λέει: «Αντέχεις στην πείνα;», του λέω: «Μια ζωή πεινασμένος είμαι», «Στην ψείρα;», λέω: «Και στην ψείρα», γιατί τότε μας έδερνε η ψείρα και είχαμε κάτι χτένια και μαζεύαμε, «Στην ξυπολησιά;», λέω: «Σε όλα αντέχω, μια ζωή υποφέρω». «Άκου» μου λέει: «Για να με ακολουθήσεις εμένα θα ξεχάσεις τι έχεις μέσα στο παντελόνι σου». Αυτό ήταν το σπουδαιότερο που μου είπε, γιατί έχουμε σκοτώσει άνθρωπο για αυτή τη δουλειά, παρενόχλησε.

Θα μου πεις τι κατάφερε ο Άρης με το ΕΑΜ;

Πρώτα εξαφανίστηκε η χωροφυλακή από την επαρχία. Έγιναν τηλέφωνα, αλλά εφαρμόστηκε και η πολιτική του ΕΑΜ να έχει κάθε χωριό: 1) Λαϊκό δικαστήριο, να λύνει τις διαφορές του, 2) Αυτοδιοίκηση και το κυριότερο ήταν ότι το ‘44 του Απριλίου που έγινε η Βουλή, η Ελεύθερη, αποφασίστηκε η ψήφος στις γυναίκες που δεν υπήρχε μέχρι τότε.

Φεύγω από την περιοχή εκεί, θα γυρίσουμε στη Θεσσαλία, από τη Θεσσαλία, Μακρακώμη και από την Σπερχειάδα θα περάσουμε στην πεδιάδα και θα φτάσουμε στο Μαύρο Λιθάρι πάλι και καμιά 10-12 «χαλαστήκανε», γιατί πήγανε και βιάσανε κάτι κοπέλες, κλέψανε. Τελικά για αυτούς τους «χαλασμούς» τον ζήτησε ο Σιάντος να κατέβει στην Αθήνα ο Άρης, αντί να πάει ο Σιάντος πάνω, για να απολογηθεί (ο Άρης) για τους «εξτρεμισμούς». Αυτοί φοβηθήκαν μόλις τον είδαν που οργανωνόταν και άρχισε να αναπτύσσεται και σου λέει εδώ θα χάσουμε την καρέκλα μας. Ο Ζαχαριάδης ήταν στο Νταχάου, αυτός με τον Ιωαννίδη. Τώρα ποιος ήταν ο Σιάντος; Ένας καπνεργάτης της Καρδίτσας.

Πήγαμε στο Βουλγαρέλι, αλλά εξαφανίστηκε ο Ζέρβας, χάθηκε, μετά έγινε η Σύγκρουση και φτάσαμε και έγινε μια συμφωνία στις 4^ης του Απρίλη στη Πλάκα. Οι Άγγλοι τότε τη σνομπάρανε τη Συμφωνία, όλων των δυνάμεων και έτσι έμειναν οι διαφορές με τον Ζέρβα και τον ΕΛΑΣ, ενώ ήταν κοινός ο σκοπός, ένα από τα λάθη, όχι τα δικά μας, αλλά των Άγγλων, γιατί τον Ζέρβα τον θέλανε αντίπαλο του Άρη, τον οποίο τον είχαν χαρακτηρίσει ως «Αριστερό», ως «Επαναστάτη», ως «Μπολσεβίκο», ως «Κομμουνιστή».

Σου λέει πως με αυτούς δε ξέρουμε τι θα γίνει αύριο στην Ελλάδα, εμείς τη θέλουμε με δικούς μας ανθρώπους, για αυτό ήρθαν τα πάνω-κάτω. Ήταν επόμενο μετά τη διαδρομή όλη αυτή να μείνει το δεξιός και το αριστερός. Μας δίχασε. Θύματα πολλά, Εμφύλιος.

Εγώ τα έζησα γιατί δεν είχα άλλες δυνάμεις. Της μάνας μου της κάψαν το σπίτι, όχι οι Γερμανοί, αλλά ο Στρατός ως εκδίκηση. Η αδερφή μου είχε επιστρατευτεί από τον Καπετάν Γιώτη. Ήταν στο Καρπενήσι όταν μπήκε ο Στρατός και τους έδιωξε και η αδερφή μου βάσταγε το νοσοκομείο του Φλωράκη και της έλεγαν πως θα την ατιμάσουν, θα την κουρέψουν, θα τη βασανίσουν και έβαλε μια χειροβομβίδα και τινάχτηκε στον αέρα. Τη δε μάνα μου την πήγαν εξορία στην Χαλκίδα, η γιαγιά μου είχε πεθάνει και εγώ ήμουν ισόβια φυλακή.

Ερώτηση: Πιστεύετε πως η σημερινή νεολαία είναι έτοιμη να ξαναπροασπίσει τα συμφέροντα της Πατρίδος;

Απάντηση: Όχι!

Ερώτηση: Κατηγορηματικά;

Απάντηση: Κατηγορηματικά όχι και αυτό με στεναχωρεί πολύ. Δε φταίνε όμως οι νέοι, απλά κάτω από τα 65 χρόνια, μη πω και 70, ο ελληνικός λαός είναι ανιστόρητος, δε γνωρίζουν την ιστορία τους, την αποκρύψανε την πραγματική ιστορία. Αυτή η νέα γενιά την τροφοδοτούν με την τεχνολογία και τη βαστήξανε για πολλά χρόνια και συνεχίζεται ακόμα. Δε φταίει η νέα γενιά, φταίνε οι μεγάλοι.

Πρώτα-πρώτα έχουμε ένα κακό, 2 Έλληνες μαζί δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε. Έχουμε πάντα διαφορές, γιατί εσύ και όχι εγώ. Αυτό το βλέπουμε και σήμερα. Ανεβαίνει ένας να κυβερνήσει, μαζεύονται οι άλλοι πως δεν τους κάνει. Έρχεται η σειρά του άλλου, πέφτει ο ένας, ανεβαίνει ο άλλος και το ίδιο βιολί.

Επομένως, δεν μπορώ να κατηγορήσω τους νέους, αλλά κατηγορώ τους μεγαλύτερους για την κατάντια αυτήν και ο κίνδυνος παραμονεύει και λέει μια λαϊκή παροιμία, ο φίλος με έναν τσοπάνη: «Τον λύκο τον βλέπεις, έρχεται» και λέει ο τσοπάνης «Βλέπω τον ντορό εδώ», «Βρε ο λύκος, εσύ μιλάς για τον ντορό;». εκεί καταντήσαμε. Περίμενα κάτι καλύτερο, αλλά είναι τα συστήματα. Οι μικρές χώρες είναι πάντα καταδικασμένες να έχουν κάποιον αφέντη από πάνω τους, αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα στον πλανήτη.

Ερώτηση: Ο Έλληνας μπορεί να επαναστατήσει, όπως κάποτε εσείς βγήκατε στα βουνά;

Απάντηση: Κάτω από δύσκολες συνθήκες θα αναγκαστεί, αλλά το θέμα είναι θα υπάρξει ενότητα; Το πρόβλημα είναι η ενότητα και σήμερα αν υπήρχε ενότητα, δε θα τολμούσε ο Τούρκος να βγάλει 87 καράβια. Όταν βλέπει ότι τρωγόμαστε στη βουλή, όταν βλέπει ότι έχουμε διαφορετικές απόψεις.

Ερώτηση: Ένας άνθρωπος που πολέμησε στον πόλεμο, τι σημαίνει για εσάς η λέξη Ελλάδα και η λέξη πατρίδα;

Απάντηση: Είναι επετιά του κάθε ανθρώπου να έχει μια πατρίδα και μια οικογένεια, εγώ αυτά τα τήρησα, τα εφάρμοσα. Εγώ όπου και αν πήγα έδειξα την ανθρωπιά μου και το ενδιαφέρον μου, αλλά δυστυχώς έχουμε ένα κακό πως παρά πως γεννηθήκαμε άνθρωποι, δε μένουμε άνθρωποι, αυτό είναι το πρόβλημα το μεγάλο, γιατί ο καθένας σκέφτεται πως θα φροντίσεις για τη ζωή σου, αλλά θα κοιτάξεις και τον διπλανό σου, θα κοιτάξεις και την πατρίδα σου, να φτιάξεις και την οικογένεια.

Ερώτηση: Άρα ο Έλληνας έχει αξιοπρέπεια, είναι αξιοπρεπής άνθρωπος;

Απάντηση: Ο Έλληνας, ο Ελληνισμός έχει τη μεγαλύτερη ιστορία και τον μεγαλύτερο πολιτισμό, αλλά δεν κατάφερε να τα αξιοποιήσει, ούτε το ένα, ούτε το άλλο και αν στάθηκε όρθιος, στάθηκε γιατί στο ένα χέρι είχε το καρυοφύλλι και στο άλλο χέρι είχε την πένα, τον πολιτισμό.

Ερώτηση: Τι σας μένει από τον Άρη Βελουχιώτη;

Απάντηση: Ο Άρης Βελουχιώτης, πέρα από την ιδεολογία του που δεν άκουσα ποτέ να την αναφέρει τα 3 χρόνια (‘41-44) από την αρχή μέχρι και που παραδώσαμε τα όπλα, αλλά και μέσα στις φυλακές και μέσα στις εξορίες που έζησα 16 χρόνια, είχαμε αρχές και είχαμε και κανόνες που τηρούσαμε. Άνθρωπος που πιανόταν για κάτι ανήθικο, έφευγε από την ομάδα, σαν το μαύρο πρόβατο. Το ίδιο γινόταν και επί Άρη Βελουχιώτη, για αυτό ανοίξανε τα σπίτια του λαού και σταθήκαμε και πηγαίναμε μέσα και τους αφήναμε την ψείρα μας και μας έδιναν ένα κομμάτι ψωμί. Εάν δεν κάναμε το αντίθετο από αυτό που κάνανε οι κατακτητές δε θα ανοίγανε οι πόρτες, κάναμε ακριβώς τα τελείως αντίθετα.

Χτύπησε και τον κλέφτη, χάλασε και τον αντάρτη, για μια κότα, γιατί σου λέει πως εδώ είναι η περιοχή του Ζέρβα, θα χαλάσει ο τόπος και θα πουν πως βγήκαν οι αντάρτες και μας κλέψανε. Το ακούει ο άλλος πως για μια κότα σκοτώσαμε έναν αντάρτη, αλλά και όμως τον σκοτώσαμε. Αυτός ήταν ο Άρης, ήταν άνθρωπος. Πέρα από όλα τα άλλα ήταν άνθρωπος.

Ερώτηση: Αργότερα όμως τον αποκήρυξε το ΚΚΕ γιατί τον κατηγόρησαν και για πολλά εγκλήματα, όπως τα «κονσερβοκούτια».

Απάντηση: Εκεί τώρα γίνεται ένα λάθος, αυτά δεν τα κάναμε εμείς, αυτά τα κάνανε οι Εγγλέζοι για να μπορέσουν να κρατήσουν την Ελλάδα στα Δεκεμβριανά. Δεν ήταν δικά μας, αλλά λέμε πως όταν γυρίζει ανάποδα το πράγμα είναι σαν το ζώο στο χωριό που το φορτώνεις συνεχώς, μια φορά αν σκοντάψει του λες: «Ας στο διάολο» και τους δίνεις και μια ξυλιά από πάνω. Ήρθαν τα κάτω απάνω, δε θα με κατηγορήσουν;

Πως θα σταθούν, δε στέκονται αλλιώς, αυτά όλα είναι δημιουργήματα. Πάρε οποιοδήποτε ιστορικό να γράψει για την Κατοχή, για την Κατοχή λέμε και όχι τον Εμφύλιο, γιατί στον Εμφύλιο σκότωνε ο αδερφός τον αδερφό.

Εκεί ήταν λάθος. Βλακείες του Ζαχαριάδη, γιατί δεν έκανε εκείνο που έπρεπε να κάνει, έπρεπε να πάρει μέρος στις εκλογές του ‘46. Τελείωσε η υπόθεση. Τι ζητάς; Πλειοψηφία; Πάρε και βγάλε 5-10 βουλευτές. Ο Togliatti, που ήταν μετά τον Moussolini στην Ιταλία ζήτησε γενική αμνηστία, γιατί οι δικοί μας δε ζήτησαν γενική αμνηστία;

Αλλά πήγε ο Σιάντος και ζήτησε για 25 στελέχη, για τον Ιωαννίδη που ήταν το δεξί του χέρι και ήταν κουρέας στο Βόλο. Ο Σιάντος καπνεργάτης στην Καρδίτσα. Αυτοί ήταν τώρα τα στελέχη. Τόσοι διανοούμενοι άνθρωποι δε βρεθήκαν να παίξουν αυτόν το ρόλο; Αλλά τι να πουν;

Ο Ζαχαριάδης έκανε 3 λάθη, το πρώτο που δεν πήρε μέρος στις εκλογές γιατί θα ηρέμιζε το πράγμα, το δεύτερο δημιουργεί το αντάρτικο, το δεύτερο τον Εμφύλιο, ενώ ξέρει ότι το αφεντικό του από πάνω, ο Στάλιν, έδωσε την Ελλάδα στους Εγγλέζους, τρίτο λάθος του είπε ο Μάρκος «Άσε το αντάρτικο, όπου το συμφέρει και μπορεί να χτυπάει». Φτάσανε μέχρι την Πάρνηθα και τι κάνει;

Θυμήθηκε τον Μαο Τσε Τουνγκ που είχε μαζέψει το στρατό και πάει ο Ζαχαριάδης Βίτσι και Γράμμο, που πας; 

Ελευθερώνεις όλη την Ελλάδα και την παραδίδεις στους Αμερικανούς. Οι Αμερικανοί που ήρθαν εδώ, τους δόθηκε ευκαιρία, στήσανε στρατό, τον εκπαιδεύσανε καλά και σε ξεμυτήσανε. Κάνεις και το άλλο, χάνεις τον Εμφύλιο, φεύγεις μέσα στις χώρες, τις Λαϊκές Δημοκρατίες, για αυτό είμαι ενάντια τώρα και νευριάζω και με τους Αμερικανούς, όσο ήταν οι Λαϊκές Δημοκρατίες, ήταν τόσο τα σύνορα δεμένα και αστακός που δεν έμπαινε ούτε κουνούπι μέσα, τα ανοίξανε τα σύνορα και μας ήρθαν όλοι μέσα. Και λέει ο Ζαχαριάδης ότι: «Δε νικηθήκαμε αλλά παραμένουμε με το όπλο παρά πόδα». 30.000.

Το αποτέλεσμα ήταν ότι την πλήρωσα εγώ. Εκείνοι που βγήκαν έξω βρήκαν τραπέζι.

Ο Κάππας;

Εμένα μου κάναν απόπειρα δολοφονίας στου Χαροκόπου με χειροβομβίδα, χτύπησε στα σύρματα, στο πλεκτό και ευτυχώς δεν μπήκε μέσα και καλέσαμε τον Έβερτ, την άλλην μέρα βρήκαμε δεμένο έναν με το μαντήλι στο στόμα και του είχανε χαράξει το Χ, οι Χίτες του Θησείου. Καταστάσεις άγριες.

Ερώτηση: Τον Ζαχαριάδη τον κατηγορήσαν και για την 5^η ολομέλεια του ΚΚΕ για την Μακεδονία.

 

Απάντηση: Βεβαίως τα πάντα. Και για τη Μακεδονία ήταν λάθος του. Εγώ το είπα χαρακτηριστικά πως ήταν φυτευτός. Γιατί μόνο αυτός ήταν; ξέρεις πότε έγιναν εκλογές εδώ για να βγει αυτός;

Όλοι διοριζόντουσαν από τη Μόσχα επάνω, μέχρι το ‘90. Με το Φαράκο έγιναν οι πρώτες εκλογές εδώ και εκείνες έβγαζαν τελική απόφαση και ερχόταν κάποιος στρούκτορας, κάποιος καθοδηγητής και λέει: «Ρε παιδιά αυτόν πρέπει να βγάλετε». Αφού είμαστε όλοι ίσοι, βάλε ένα κουτί με ψήφο να διαλέξουμε μόνοι μας. Τι μας λες αυτό;

Είχε η Κορινθίας 3 βουλευτές, ίδιοι του κόμματος και ψιθύριζαν: «Σε αυτόν σταυρό, σε εκείνον σταυρό».

Δύο Έλληνες δεν μπορούν να συνεννοηθούν, εσύ και εγώ. Δε γίνεται έτσι. Η χώρα δεν κρατιέται έτσι, η χώρα θέλει ενότητα, όπως είναι και η οικογένεια.

Ο κ. Κάππας βρέθηκε από μικρός να πολεμάει για την Ελευθερία, όχι υπηρετώντας μια Ιδεολογία και σχέδια ξένων δυνάμεων, αλλά απλά επιζητώντας το Νόστο για μια Ελεύθερη Πατρίδα.

Ίσως η Ιστορία θα έπρεπε να ήταν πιο ξεκάθαρη για τα γεγονότα που άλλαξαν την πορεία της χώρας τον 20^ο αιώνα και γεγονότα όπως η Εθνική Αντίσταση που συχνά-πυκνά συγχέεται με τις τραγικές μνήμες του Εμφυλίου Πόλεμου ή του Συμμοριτοπόλεμου, όπως ονομαζόταν τότε, να είχαν αποσαφηνιστεί και να ήταν πιο ευκρινή σε όλους τους Έλληνες με στόχο την ομόνοια του λαού.

Εμείς με τη σειρά μας να ευχαριστήσουμε τον κ. Κάππα για την εξιστόρηση της Ιστορίας του, μιας Ιστορίας Εθνικής Αντίστασης που γράφτηκε στα βουνά της Ελλάδος, ενάντια σε υπεράριθμους εχθρούς, από γενειοφόρους που ήλπιζαν σε μια Ελεύθερη Πατρίδα.