Γράφει ο Βασίλης Γιαβής

Ακόμα το φυσάει και δεν κρυώνει o Μεβλούτ Τσαβούσογλου, μετά την ομολογουμένως
εντυπωσιακή συνέντευξη τύπου που έδωσαν από κοινού ο ίδιος και ο Έλληνας ομόλογός του. Ο Νίκος Δένδιας, σαφώς κινούμενος σε κυβερνητική γραμμή που υποστήριζε ‘’πρόκληση-απάντηση’’ και διατηρώντας το συμπαγές προφίλ του στα ελληνοτουρκικά θέματα όπως πράττει στη μέχρι τώρα πολιτική διαδρομή του, έκανε το αυτονόητο μπροστά στα φώτα των καμερών. Διατύπωσε τις διατυμπανιζόμενες θέσεις της ελληνικής πλευράς, με καθαρό λόγο και κυρίως με επιχειρήματα.Παραβίαση του διεθνούς δικαίου, ισχύς της Συνθήκης της Λωζάνης, συμφωνία Unclos του ΟΗΕ είναι μερικά καίρια σημεία της παρέμβασης του Έλληνα Υπουργού. Η 15η Απριλίου απότελεσε σημαντική μέρα για την ελληνική εξωτερική πολιτική, αλλά έληξε και πρέπει να κοιτάξουμε τη συνέχεια.Η Ελλάδα, εν μέσω της δύσκολης κατάστασης της πανδημίας, προχώρησε σε οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών με την Αίγυπτο, βασιζόμενη στο νόμιμο δίκαιο της θάλασσας, σε αντίθεση με τη γείτονο χώρο και την υπογραφή του τουρκολιβυκού μνημονίου. Επιπλέον, και η χάραξη ΑΟΖ με την Ιταλία, ενδυνάμωσε το διπλωματικό χαρτί της χώρας και τη θέση της μεταξύ των συμμάχων. Σε συνδυασμό με την ενίσχυση των σχέσεων με το Ισραήλ, με το οποίο υπεγράφη η μεγαλύτερη εώς σήμερα αμυντική συμφωνία, τις εξαιρετικά σημαντικές εμπορικές συμφωνίες για την ενίσχυση των εξοπλιστικών μας με τη Γαλλία και τις από κοινού στρατιωτικές ασκήσεις στη Ανατολική Μεσόγειο, η Ελλάδα έκανε θετικά βήματα στο πλαίσιο άσκησης εξωτερικής πολιτικής, και αν μη τι άλλο, συσπείρωσε το συμμαχικό της πλέγμα.

Από τη πλευρά της Τουρκίας, η αποστομωτική εμφάνιση του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών, προκάλεσε τριγμούς, ακόμα και αν Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ισχυρίζεται το αντίθετο. Καθόλου συνηθισμένη η γείτονος χώρα σε ελληνική εξωτερική πολιτική με μοτίβο ισχύος, προσπάθησε να χαμηλώσει τους τόνους υπό την θέαση των γεγονότων από τη διεθνή κοινότητα αλλά κυρίως από την ΕΕ, επιρρίπτοντας ευθύνες για δημιουργία εντάσεων εκ της Ελλάδας. Η Τουρκία, με τη πρώτη ευκαιρία επιθυμεί δημιουργία εντυπώσεων, όπως η πρόσφατη απαξιωτική συμπεριφορά του Ερντογάν προς την Πρόεδρο της Ευρωπαικής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, προσυπογράφοντας και εγώ την άποψη αρκετών, για αποστολή μηνύματος απαξίωσης του Ερντογάν προς την ΕΕ.Η Ευρώπη τα έχει ‘’μαζεμένα’’ στην Άγκυρα, αλλά ο βασικός μοχλός κινητοποίησης αυτής της Ένωσης, εθελοτυφλεί.Μιλάω για τη Γερμανία, η οποία διατηρεί μια θαυμάσια εμπορική σχέση με την Τουρκία.Και οι δύο χώρες-συνέταιροι, αυτή τη χρονική περίοδο έχουν στραμμένα τα βλέμματα τους στη Κριμαία, προσπαθώντας να αποτρέψουν μια γενικευμένη σύρραξη Ουκρανίας – Ρωσίας, δείχνοντας πλήρης στήριξη από κοινού στην Ουκρανία. Όσον αφορά το ρόλο των ΗΠΑ, η
ελληνική πλευρά μπορεί να ποντάρει σε ένα ακόμα δυνατό σύμμαχο, καθώς και η αλλαγή της σκυτάλης στη διακυβέρνηση και η καλή σχέση σε επίπεδο πολιτικών ηγετών Μητσοτάκη-Μπάιντεν, άφησε πίσω την χημεία δύο αυταρχικών προσωπικοτήτων Τραμπ και Ερντογάν.

Ο Νίκος Δένδιας έκανε το καθήκον του, εκπροσώπησε αξιοπρεπέστατα τους Έλληνες, αλλά πέταξε και το μπαλάκι στην Ευρωπαική οικογένεια. Η Τουρκία μπορεί να έμεινε έκπληκτη, αλλά δεν σημαίνει ότι θα είναι αρκετή η νίκη του Νίκου Δένδια, για να την εμποδίσει στη συνέχιση παράνομων ενεργειών. Έρευνες και γεωτρήσεις σε ελληνικά χωρικά ύδατα στην Ανατολική Μεσόγειο, πρόκληση για θερμά επεισόδια μέσω υπερπτήσεων, υποκίνηση προσφυγικών ροών αμφισβητούν την ελληνική κυριαρχία, και επιτέλους θα πρέπει να κάνουν την ΕΕ να διαλέξει.Προφανώς όχι να διαλέξει ”στρατόπεδο”, αλλά να αποφασίσει τι δρόμο θα ακολουθήσει.Είτε θα αφήσει την Τουρκία ανενόχλητη να απειλεί ένα κράτος-μέλος της και κατ’επέκταση τη λειτουργική δομή του θεσμού, είτε θα πρέπει να δείξει με πράξεις ότι νοιάζεται πραγματικά να δώσει λύσεις.Το ότι εκφράζει δημοσίως την αρνητική βλέψη της για ένταξη της Τουρκίας στη ΕΕ, δεν είναι αρκετό ώστε να επηρεάσει την Άγκυρα για αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο. Τροφή στην διπλωματική σκακιέρα, δίνει και η
προκείμενη πενταμερής συνάντηση στη Γενεύη, με κύριο αντικείμενο το κυπριακό ζήτημα, που είναι και ένα άτυπο στοίχημα, αμφότερο για Τουρκία και στο αν θα κάνει πίσω στις θέσεις της περί λύσης δύο κρατών και θα συζητήσει το σχέδιο δικοινοτικής, διζωνικής συνομοσπονδίας, και για ΕΕ και τη στάση-κλειδί που πρέπει να ακολουθήσει και να στηρίξει διπλωματικά τη Κύπρο, όντας κράτος-μέλος της.