Αναφέρομαι φυσικά στο βίντεο που πρόσφατα βγήκε στην δημοσιότητα και άμεσα αναστάτωσε την κοινή γνώμη. Αν ωστόσο δεν παρακολουθείτε την επικαιρότητα ή δεν έχετε ήδη βομβαρδιστεί με body positivity posts στα ηλεκτρονικά σας προφίλ, θα σας κάνω μια σύντομη εισαγωγή. Πριν λίγες μέρες μια κυρία -που για τον λόγο ότι επιζητεί την δημοσιότητα με την πράξη της αυτή θα παραμείνει ανώνυμη- ανέβασε στον προσωπικό της λογαριασμό ένα βίντεο στο οποίο μας διηγείται πόσο της χαλάνε την αισθητική σημάδια όπως οι ραγάδες, οι φακίδες και οι αξύριστες περιοχές στο σώμα της γυναίκας ενώ παράλληλα καταδίκασε τις διαδικασίες αποτρίχωσης, καλλωπισμού και συγκεκριμένης ενδυμασίας στους άντρες ως ‘απόκλιση απ την φύση’. Ωστόσο, στα καλά νέα της ημέρας, την στιγμή που εσείς διαβάζετε αυτό το άρθρο, το βίντεο της κυρίας αυτής έχει λάβει τόσες αναφορές που η εφαρμογή του Instagram το κατέβασε απ την πλατφόρμα.
Εν έτη 2021 είναι θλιβερό να ακούγονται και να αναπαράγονται δημοσίως τέτοιες απόψεις. Παρόλο που η ομιλήτρια καταδικάζει την νέα τάση ομορφιάς που προβάλει τις ατέλειες ως επιτομή της κανονικότητας, καταλήγει εν τέλει να προβάλει τον εαυτό της ως θύμα μιας μισογυνικής κοινωνίας, οι ρίζες τις οποίας έχουν διαμορφώσει και παραποιήσει τα πρότυπα ομορφιάς. Και για να προλάβω αντιδράσεις και σχόλια του τύπου << ασχολούμαστε με τρίχες, ας ασχοληθούμε με τίποτε πιο επείγον κτλ>> το θέμα είναι σοβαρό και αφορά εκατομμύρια άτομα που βρίσκονται σε καθημερινή διαμάχη με το σώμα τους. Πιο αναλυτικά:
Είναι κάτι παραπάνω από ένα ζήτημα αισθητικής. Η ελεύθερη έκφραση της προσωπικότητας και του σώματος ενός ατόμου είναι ένα Συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα. Η διατάραξη της αισθητικής δεν είναι. Είναι καιρός να αφήσουμε στο περιθώριο ξεπερασμένες εγωκεντρικές θεάσεις της καθημερινότητας. Αν κάτι σου χαλάει την αισθητική μην το κάνεις, δεν είναι όμως δυνατόν να έχεις την απαίτηση να συμμορφωθούν στα γούστα σου και όλοι οι υπόλοιποι. Το να καταπατάς δημόσια την ελευθερία του άλλου στην αυτοδιάθεση του σώματός του είναι άμεση καταπίεση των θεμελιωδών του δικαιωμάτων.
Είναι κάτι παραπάνω από καταστροφή των παραδοσιακών θεσμών όπως τους ξέρουμε. Και θα έπρεπε να επικρατεί αίσθημα περηφάνιας που μετά από τόσο καιρό, επιτέλους γεννήθηκαν οι κατάλληλες προϋποθέσεις να εκφράσει ο καθένας το σώμα του όπως του αρέσει. Η κοινωνία μας έχει θρηνήσει χιλιάδες άτομα μετά απ την προσπάθεια τους να συμμορφωθούν και να ακολουθήσουν το πρότυπο ομορφιάς που τους έχει επιβάλλει. Δίαιτες, αισθητικές επεμβάσεις, ιατρικά χάπια, ανασφάλειες και ψυχολογικά προβλήματα. Ανθρώπινες ζωές έχουν θυσιαστεί, επειδή δεν μπόρεσαν ή δεν έμαθαν να αγαπούν το σώμα τους έτσι όπως είναι. Με τρίχες ή χωρίς, με ατέλειες, με κυτταρίτιδα, με παραπάνω κιλά με κοιλιακούς ή όχι. Το τέλος της ‘ομορφιάς’ όπως μας έχει υποσυνείδητα υποβληθεί , ήρθε για να μείνει.
Είναι ένα ζήτημα κοινωνικό και βαθιά μισογυνικό. Αν και η εν λόγου κυρία έκανε δηλώσεις και για τους άντρες που επιλέγουν την αποτρίχωση, το φαινόμενο πάλι καταλήγει σε μια ιδεολογία τοξικής αρρενωπότητας και μισογυνισμού που έχει ενσωματωθεί στην ελληνική κοινωνία. Απ την μία λοιπόν διδάσκει στις γυναίκες να μισούν το σώμα τους, αν δεν τηρεί τις προϋποθέσεις που ευχαριστούν αισθητικά κάποια παραδοσιακά κριτήρια και απ την άλλη διδάσκει στους άντρες ότι είναι ντροπή να βρίσκονται σε επαφή με την φεμίν πλευρά του εαυτού τους. Η νοοτροπία αυτή που καταδικάζει τις τριχωτές περιοχές του γυναικείου σώματος καταδικάζει εξίσου την ανυπαρξία ή την αφαίρεση τους στο αντρικό. Είναι οφθαλμοφανές ότι η επίθεση γίνεται στην έκφραση του θηλυκού στοιχείου το οποίο προσπαθεί να ελέγξει υποβάλλοντας το σε κοινωνικές επιβολές και ταυτόχρονα μέσα σ’ αυτές καταδικάζοντας το.
Επομένως, η έκφραση τέτοιων απόψεων δεν θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται ειρωνικά ως ‘επανάσταση της τρίχας’. Όσοι το αντιλαμβάνονται ως τέτοιο είναι θύματα μιας κοσμοθεωρίας μίσους και υποταγής σε γενικούς κανόνες. Είναι ένα κοινωνικό και ιδεολογικό φαινόμενο και οφείλουμε να του απευθυνθούμε με την ανάλογη προσοχή. Γιατί κάθε σώμα μετράει.
Φοιτήτρια στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
