Γράφει η Ανιέζα Μεχμέτι

Χωρίς καμία αμφιβολία τα τραγούδια, και γενικά η μουσική, έχουν ως σκοπό είτε να μας ψυχαγωγήσουν, είτε να μας ρίξουν κάτω στα πατώματα και να αφιερώνουμε το ένα μετά το άλλο τραγούδι σε κάποια συγκεκριμένα πρόσωπα. Σε γενικές γραμμές τα τραγούδια βασίζονται στις εμπειρίες μας, στα συναισθήματα μας και σε καταστάσεις που βιώνουμε κατά καιρούς. Παρόλα αυτά, υπάρχει μία “ειδική” κατηγορία τραγουδιών που ο παραλήπτης των μηνυμάτων δεν είναι το άτομο ξεχωριστά, αλλά απευθύνονται σε όλη την κοινωνία. Και ευτυχώς τέτοιου είδους τραγούδια έχουν ακουστεί και στην Eurovision.

Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος (με μία μικρή εξαίρεση το 2020 λόγω πανδημίας) μία εβδομάδα του Μαΐου είναι αφιερωμένη στη μουσική. Φέτος ο διαγωνισμός της μουσικής διεξάγεται στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας με τη Στεφανία Λυμπεράκη να εκπροσωπεί την Ελλάδα με το τραγούδι “Last Dance”. Για την ιστορία, ο Α’ Ημιτελικός πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 18 Μαΐου ενώ ακολουθεί ο Β΄ Ημιτελικός στις 20 Μαΐου. Ο μεγάλος τελικός που θα αναδείξει τον νικητή της βραδιάς θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 22 Μαΐου.

Επιστρέφοντας στην “ειδική” κατηγορία τραγουδιών, τα εν λόγω τραγούδια μεταφέρουν ένα ουσιώδες, κοινωνικοπολιτικό μήνυμα. Αυτά τα τραγούδια αξίζουν λίγο παραπάνω την προσοχή μας, καθώς είτε μιλάνε για την ιστορία ενός τόπου, είτε για τον ρόλο της γυναίκας στην κοινωνία, είτε για τα βασικά δικαιώματα ΟΛΩΝ των ανθρώπων.

Ρίχνοντας μία ματιά στα τελευταία χρόνια που λαμβάνει χώρα ο διαγωνισμός υπάρχουν τρανταχτά παραδείγματα, τα οποία κατάφεραν να κερδίσουν την προσοχή του κοινού, εντυπωσίασαν,  θορύβησαν, κατέκτησαν την ποθητή πρώτη θέση και άφησαν το στίγμα τους στο μεγαλύτερο διαγωνισμό μουσικής – και ελπίζουμε και στην κοινωνία.

  1. Ουκρανία, “1994”, Jamala (2016)

Ήταν 2016 όταν η Ουκρανία κατάφερε να κερδίσει τον διαγωνισμό. Και όχι το τραγούδι της δεν ήταν ούτε ένα ξέφρενο χορευτικό άκουσμα, ούτε μια μελωδική και ερωτική μπαλάντα. Το τραγούδι ήταν ένα μοιρολόι αφιερωμένο στους Τατάρους της Κριμαίας και βασίστηκε σε πραγματικά ιστορικά γεγονότα που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Συγκεκριμένα αναφέρεται στη γενοκτονία των Τατάρων από τον Στάλιν, και αποτελεί ένα  βιωματικό τραγούδι. Επιπλέον, στο τραγούδι υπήρχαν σαφείς υπαινιγμοί με την πρόσφατη επιθετική στάση των Ρώσων στην Κριμαία  και την προσάρτηση της περιοχής το 2014, μία απόφαση που οι Τάταροι της περιοχής δεν έχουν αποδεχτεί.

  1. Ισραήλ, “Toy”, Netta (2018)

 “I’m not your toy..”τραγουδούσε η εκπρόσωπος και νικήτρια του 2018 Netta από το Ισραήλ. Όπως και η ίδια έχει αποκαλύψει το τραγούδι έχει επιρροές από το παγκόσμιο κίνημα MeToo και κάνει λόγο για τη γυναικεία ανεξαρτησία και ελευθερία. Το συγκεκριμένο τραγούδι, όπως και πολλά άλλα, παραμένει επίκαιρο, ιδίως στην ελληνική κοινωνία. Σκοπός του τραγουδιού είναι να υπενθυμίσει στον γυναικείο πληθυσμό πως δεν πρέπει να ανέχεται καμία επιθετική συμπεριφορά και πως δεν είναι υποχείριο κανενός. Αντιθέτως, θα πρέπει τέτοιου είδους συμπεριφορές να καταγγέλλονται.Όντας η ίδια θύμα bulling λόγω της εξωτερικής της εμφάνισης, θέλησε με την σκηνική της παρουσία να επισημάνει πως όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι και κανένας είδος εκφοβισμού δεν έχει θέση στην κοινωνία μας.

  1. Αυστρία, “Rise like a phoenix, Conchita Wurst (2014)

Η σκηνική παρουσία κατάφερε να προκαλέσει αρκετές αντιδράσεις, με τις περισσότερες να είναι θετικές, αφού κατέκτησε την πρώτη θέση στην Eurovision το 2014. Ο λόγος για την Conchita Wurst ή αλλιώς Τόμας Νόιβιρτ. Ο Τόμας Νόιβιρτ, ένας άνθρωπος που έχει δηλώσει ανοιχτά πως είναι ομοφυλόφιλος, αποφάσισε να επινοήσει τη συγκεκριμένα persona, με σκοπό να μεταδώσει ένα τρανταχτό μήνυμα αναφορικά με την ανοχή της κοινωνίας απέναντι σε καθετί που είναι διαφορετικό. Μέσω αυτής της εμφάνισης θέλησε να επισημάνει πως όλοι οι άνθρωποι ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού θα πρέπει να απολάβουν τα ίδια δικαιώματα και να αποδέχονται τον ίδιο σεβασμό με όλους τους άλλους.