Γράφει ο Παναγιώτης Καμπούρης

Η χρονιά μπορεί να άλλαξε, οι πρώτες όμως μέρες του νέου χρόνου δεν διαφέρουν από τις αντίστοιχες πρώτες του 2021. Το 2022 σκοπεύει να μας βρει με μία σεμνή σχεδόν τελετή και με τους περισσότερους ξανά μέσα στα σπίτια υπό νέους περιορισμούς, διότι ο κορωνοϊός παραμένει ανάμεσα μας. Η χρονιά που φεύγει δεν ήταν η αναμενόμενη. Ίσως θα λέγαμε και κατώτερη των προσδοκιών. Ωστόσο, δεν πέρασε απαρατήρητη.

Η συνύπαρξη με τον κορωνοϊό συνεχίζεται. Η πανδημία καλά κρατεί και οι νέες μεταλλάξεις διαδέχονται η μία την άλλη. Ο νέος χρόνος μας βρίσκει στη σκιά της μετάλλαξης “όμικρον”. Τα επιδημιολογικά δεδομένα προβληματίζουν τους επιστήμονες, ενώ ο εφιάλτης του lockdown παραμονεύει πάνω από την Ελλάδα παρά τις διαβεβαιώσεις του πρωθυπουργού από το καλοκαίρι ότι κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να ξανά συμβεί. Οι χώρες της Ευρώπης, η μία μετά την άλλη, λαμβάνουν ολοένα και περισσότερους περιορισμούς. Άλλες πάλι επιβάλλουν ξανά γενικό απαγορευτικό. Οι ρυθμοί εμβολιασμού από το καλοκαίρι και μετά μειώθηκαν. Τα νέα εμπόδια που τέθηκαν στους ανεμβολίαστους συμπολίτες μας δεν είχαν το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Λίγο πριν αφήσουμε πίσω μας την χρονιά αυτή, ένας πρωτοφανής αριθμός κρουσμάτων ανακοινώθηκε στη χώρα μας. Κατά τη διάρκεια του έτους ο πρωθυπουργός επέλεξε ευρύ rotation, όπως θα λέγαμε και στην ποδοσφαιρική ορολογία, στο Υπουργείο Υγείας με τους Βασίλη Κικίλια και Βασίλη Κοντοζαμάνη να αποτελούν παρελθόν (ο πρώτος μετακόμισε στο Υπουργείο Τουρισμού) και τους Θάνο Πλεύρη και Μίνα Γκάγκα να τους αντικαθιστούν. Μεταγραφές που σε πρώτη φάση πάντως δεν απέδωσαν.

Στη χρονιά που μας πέρασε, η χώρα βρέθηκε αντιμέτωπη με την μάστιγα της βίας, της κακοποίησης και των παρενοχλήσεων έναντι των γυναικών. Μαρτυρίες γυναικών ξεπρόβαλαν μετά την δημόσια καταγγελία της ολυμπιονίκη Σοφίας Μπεκατώρου για σεξουαλική κακοποίηση από παράγοντα της ομοσπονδίας της ιστιοπλοΐας, προκαλώντας θλίψη και αποτροπιασμό στη κοινή γνώμη. Ο χώρος του θεάτρου στάθηκε αφορμή, ώστε να ξεδιπλωθεί το ελληνικό κίνημα Me Τoo. Οι κατηγορίες εις βάρος λαοφιλών ηθοποιών δημιούργησαν αναταράξεις σε θέατρο και τηλεόραση, καθώς και έντονη πολιτική αντιπαράθεση. Δημήτρης Λιγνάδης και Πέτρος Φιλιππίδης θα βρεθούν ενώπιον της δικαιοσύνης με την αλλαγή του χρόνου, αφού οι υποθέσεις τους έχουν πάρει ήδη τη δικαστική οδό. Φυσικά, το ελληνικό Me Too δεν περιορίστηκε μόνο στο θέατρο. Καταγγελίες έφτασαν στις αρμόδιες αρχές και από άλλους επαγγελματικούς χώρους. Κερασάκι στη τούρτα η υπόθεση Στάθη Παναγιωτόπουλου, ο οποίος είναι αντιμέτωπος με κατηγορίες για revenge porn από πρώην συντρόφους του.

Σαν να μην έφταναν αυτά, το 2021 φεύγει με τον τραγικό απολογισμό των δεκαεπτά γυναικοκτονιών. Όσο και αν ο όρος αυτός δημιούργησε τριβή και σύγκρουση στο δημόσιο λόγο, δεν παύει να αποτελεί μία πραγματικότητα. Η υπόθεση των Γλυκών Νερών με την δολοφονία της εικοσάχρονης Καρολάιν Κράουτς την 11η Μαΐου απασχόλησε το πανελλήνιο. Ένα στυγερό έγκλημα που παρέμεινε ανεξιχνίαστο επί σαράντα περίπου μέρες. Έως ότου ο σύζυγος της άτυχης νεαρής ομολογήσει το έγκλημα του. Ο Μπάμπης Αναγνωστόπουλος ήταν από τα πρόσωπα της χρονιάς. Ο ρόλος του πονεμένου και δυστυχισμένου συζύγου, τον οποίο και ενσάρκωσε – επί της αρχής τουλάχιστον – με ιδιαίτερη επιτυχία, δεν έπεισε τις αρχές. Τα αδιάψευστα στοιχεία του εγκλήματος και τα λάθη του δράστη οδήγησαν στη σύλληψη του και τη φυλάκιση του. Η συνέχεια όμως του μελανού αυτού στοιχείου του 2021 δεν σταμάτησε εκεί. Το τελευταίο κατά σειρά θύμα, η 29χρονη Τζεβριέ κατέληξε στο νοσοκομείο της Αλεξανδρούπολης μετά τον θανατηφόρο ξυλοδαρμό από τον σύντροφο της. Πολιτεία, κοινωνία και ο καθένας ατομικά οφείλουν τη νέα χρονιά να μην επιτρέψουν στην επανάληψη οποιουδήποτε τέτοιου περιστατικού, ούτε βέβαια και την οποιαδήποτε υπόνοια, απειλή ή εκφοβισμό κανενός ανθρώπου ανεξαρτήτως φύλου και σεξουαλικού προσδιορισμού.

Ο θάνατος της Φώφης Γεννηματά έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία. Η αρχηγός του Κινήματος Αλλαγής δεν κατάφερε να βγει νικήτρια από την μάχη για να διατηρηθεί στη ζωή. Η απώλεια της σκόρπισε ανείπωτη θλίψη στο πανελλήνιο, ενώ στοίχισε σε πολιτικό, κοινωνικό και ανθρώπινο επίπεδο.  Ο τρόπος που διαχειρίστηκε το πρόβλημα υγείας της, η δύναμη που επέδειξε, το θάρρος και η μαχητικότητα της θα την συνοδεύουν αιωνίως. Το τραγικό αυτό συμβάν επηρέασε, όπως ήταν αναμενόμενο, την εσωκομματική διαδικασία των εκλογών και της ανάδειξης νέου προέδρου. Οι αρχικά τρεις διεκδικητές έγιναν σε σύντομο διάστημα έξι. Μεταξύ αυτών και ο Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος επιχείρησε να ξανά ηγηθεί της παράταξης, με την οποία αναδείχθηκε πρωθυπουργός.  Τελικά, η μονομαχία εκτός από μία γιορτή δημοκρατίας και ένα ηχηρό “παρών” των μελών και των φίλων του κόμματος, είχε κι έναν θριαμβευτή. Ο Νίκος Ανδρουλάκης με ποσοστό 68% στο β’ γύρο των εκλογών αναδείχθηκε νικητής. Η εκλογή του μετέβαλε το πολιτικό σκηνικό της χώρας. Το 2022 βρίσκει το ΠΑΣΟΚ/Κίνημα Αλλαγής αναγεννημένο, ανανεωμένο και έτοιμο να διεκδικήσει ξανά τη θέση που του αξίζει.

Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις μπορεί να μην είχαν την ένταση της προηγούμενης χρονιάς. Αυτό όμως δεν εμπόδισε να χαθεί το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης, των ΜΜΕ και φυσικά της ίδιας της κυβέρνησης. Η στιγμή της on camera αντιπαράθεσης μεταξύ Νίκου Δένδια και Μεβλούτ Τσαβούσογλου κατά την επίσκεψη του πρώτου στη Κωνσταντινούπολη ήταν, ίσως, η πιο έντονη στιγμή του 2021. Ο Έλληνας υπουργός εξωτερικών ανέδειξε με τον πιο εμφανή τρόπο ότι η ελληνική διπλωματική γραμμή δεν αποσιωπά στις κρίσιμες στιγμές και ότι η Έλλαδα θα υπερασπιστεί στο ακέραιο τα κυριαρχικά της δικαιώματα στο Αιγαίο. Επιπρόσθετα, η χώρα μας προέβη σε σημαντικότατες διμερής συμφωνίες αμυντικού περιεχομένου και ενίσχυσης των εξοπλιστικών της. Χάρη στο ελληνογαλλικό αμυντικό σύμφωνο το 2022 αναμένονται στη χώρα τα πρώτα γαλλικά Rafale και οι πρώτες φρεγάτες Belharra. Η ενισχυμένη παρουσία της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο επισφραγίστηκε και με την ελληνοαμερικανική συμφωνία.

Η χρονιά δεν τελειώνει εδώ. Αφήνει πίσω της την ντροπιαστική και αντιδημοκρατική εισβολή στο Καπιτώλιο (6 Ιανουαρίου 2021) λίγες μόνο μέρες πριν την ορκομωσία του Τζο Μπάιντεν ως ο 46ος Αμερικανός πρόεδρος. Η αποχώρηση των Αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν, η επικράτηση των ταλιμπάν στη Καμπούλ υπό τη σκιά του τρομοκρατικού χτυπήματος στο αεροδρόμιο της πόλης από την Ισλαμική οργάνωση ISIS ήταν από τα γεγονότα που απασχόλησαν έντονα το 2021. Επιπλέον, η χρονιά αυτή σηματοδότησε την ολοκλήρωση της θητείας της Άνγκελα Μέρκελ στη Γερμανική Καγκελαρία. Με τελευταίο σταθμό της πολυετούς πολιτικής θητείας της την Αθήνα, η Γερμανίδα πολιτικός παραχώρησε την σκυτάλη στον ηγέτη των Σοσιαλιστών Όλαφ Σολτς, ο οποίος και κέρδισε τις εκλογές του Οκτωβρίου. Η επόμενη κυβέρνηση της Γερμανίας, συναποτελούμενη από τον συνασπισμό σοσιαλιστών, φιλελεύθερων και πρασίνων, θα κληθεί να λάβει δύσκολες και κρίσιμες αποφάσεις για το μέλλον της χώρας, ενώ με ενδιαφέρον αναμένεται η διαμόρφωση των νέων δυναμικών εντός της Ε.Ε, σε μία χρονιά που αν μη τι άλλο χαρακτηρίζεται από πολύπλοκα ζητήματα, όπως αυτά της πανδημίας, της ακρίβειας/ ενεργειακής κρίσης, των σχέσεων Ρωσίας – Ευρώπης και Ουκρανίας, του περιβαλλοντικού προβλήματος και των Γαλλικών προεδρικών εκλογών του Απριλίου του 2022.

Αναμφισβήτητα μία γεμάτη χρονιά με συγκινήσεις, έντονα συναισθήματα, χαρές και λύπες. Όπως και οι περισσότερες. Το 2021 συνέβησαν πολλά ακόμη που δεν χωρούν στις γραμμές αυτού του άρθρου. Κρατώντας μόνο τα θετικά από μία δύσκολη χρονιά, ας ευχηθούμε σε ένα καλύτερο έτος  για όλους με υγεία, πρόοδο και όλα τα καλά. Χρόνια πολλά, καλή Χρονιά!