Γράφει η Ανιέζα Μεχμέτι

Θέλεις να γίνεις γνωστός και να αυξηθούν οι followers σου στο Instagram; Θέλεις να κερδίσεις ένα αρκετά ικανοποιητικό χρηματικό ποσό; Θέλεις να διαφημίσεις το πρόσωπό σου ή την επιχείριση σου, χωρίς να ξοδευτείς, αλλά αντιθέτως να πληρώνεσαι για αυτό; Θέλεις να εισχωρήσεις στον χώρο της τηλεόρασης και πιθανότατα να καταλάβεις μία θέση σε μια εκπομπή; Τότε ένα πράγμα που μπορείς να κάνεις είναι να πάρεις μέρος σε ένα από τα πολλά ριάλιτι παιχνίδια που παρουσιάζει η ελληνική τηλεόραση. Και ναι είναι πάρα πολλά, αν αναλογιστούμε πως σχεδόν όλα τα ιδιωτικά κανάλια παρουσιάζουν τουλάχιστον ένα ριάλιτι κάθε χρόνο. Το ερώτημα που προκύπτει είναι για ποιον λόγο η ελληνική τηλεόραση στρέφεται προς τέτοιου είδους προγράμματα και γιατί ο μέσος τηλεθεατής τα λατρεύει;

Τα ριάλιτι παιχνίδια αποτελούν τη μικρογραφία της κοινωνίας μας, καθώς οι συμμετέχοντες είναι συνάνθρωποι μας που δεν έχουν καμία σχέση με τον τηλεοπτικό χώρο. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν οι άνθρωποι που εργάζονται σε εκπομπές και καλούνται να στηρίξουν το προϊόν του εκάστοτε καναλιού σχολιάζοντας τις συμπεριφορές, τις ενέργειες και τις αποφάσεις των συμμετεχόντων που δεν έχουν επαφή με τον εκτός παιχνιδιού κόσμο. Και πράγματι εν μέρει αυτό ισχύει. Το τηλεοπτικό κοινό πολλές φορές ταυτίζεται με έναν παίχτη, τον υποστηρίζει δίνοντας τη θετική του ψήφο και λογομαχεί με οποιονδήποτε στηρίζει κάτι διαφορετικό. Έτσι, δημιουργείται ένα σούσουρο γύρω από το παιχνίδι τόσο από τις εκπομπές όσο και από τους τηλεθεατές που φαίνεται στα νούμερα τηλεθέασης. Και αυτός είναι ο σκοπός των καναλιών. Να εντοπίσουν και να παρουσιάζουν ένα τηλεοπτικό προϊόν, το οποίο θα προσελκύσει κοινό και χορηγούς και συνεπώς πολλά χρήματα.

Τα κανάλια είναι επιχειρήσεις. Ψάχνουν το ιδανικό προϊόν που θα τους επιφέρει περισσότερα έσοδα. Επιλέγουν προγράμματα, που σε αυτή τη δεδομένη χρονική στιγμή είναι τα ριάλιτι,  τα οποία έχουν αγαπηθεί από τον κόσμο. Το μόνο που έχουν να κάνουν είναι να τα αγοράσουν, να τα στήσουν λαμβάνοντας υπόψη τα ελληνικά δεδομένα και να εντοπίσουν τις πιο ενδιαφέρουσες προσωπικότητες. Είναι αυτή η εύκολη λύση να αυξήσουν τα έσοδά τους οι τηλεοπτικοί σταθμοί; Μάλλον, ναι. Είναι κατακριτέο; Από μία κοινωνική οπτική είναι, αν αναλογιστούμε πως προβάλλονται στην τηλεόραση προγράμματα που δεν συνεισφέρουν στην κοινωνική ανέλιξη  των τηλεθεατών. Από την άλλη πλευρά όμως, η ιστορία της ελληνικής τηλεόρασης έχει αποδείξει πως άλλου είδους ποιοτικά προγράμματα δεν κατάφεραν να σωθούν από τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης. Συνεπώς, μπορεί να δικαιολογηθεί ο φόβος των τηλεοπτικών σταθμών να ρισκάρουν χρήματα για κάτι που όχι μόνο πιθανώς είναι πιο ακριβό από ένα ριάλιτι, αλλά υπάρχει μία μεγάλη πιθανότητα να μην φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Σε αυτό το σημείο,ωστόσο, μερίδιο ευθύνης έχει  και ο ίδιος ο Έλληνας τηλεθεατής. Ο τηλεθεατής είναι ο εν δυνάμει Υπεύθυνος Προγραμμάτων των καναλιών. Από τη στιγμή, για παράδειγμα που το  Survivor ξεπερνάει το 50% τηλεθέασης, για ποιο λόγο το κανάλι να σταματήσει να το προβάλει, αφού συνειδητοποιεί πως έχει κερδίσει το κοινό; Ίσως είναι και για εμάς η εύκολη λύση να διασκεδάσουμε, να αισθανθούμε ανώτεροι, να ξεσπάσουμε ή να κερδίσουμε την προσοχή που επιδιώκουμε. Παρόλα αυτά, θα πρέπει να υπάρχει ένα όριο. Τα προγράμματα οφείλουν να είναι ποικιλόμορφα και να προσπαθούν να απευθύνονται σε όλους τους τηλεθεατές. Μπορούν να συνεχίζονται να προβάλλονται ριάλιτι αλλά θα είναι ιδανικό τα κανάλια να παρουσιάσουν και  άλλα προγράμματα. Και κάπου εδώ ο τηλεθεατής αναλαμβάνει δράση.