Γράφει η Μαρία Σκαμπαρδώνη

Η αποδοκιμασία ενός προσώπου τις περισσότερες φορές θα ακολουθήσει έναν κυκεώνα κατηγοριών, οι οποίες δεν αφορούν τη συμπεριφορά του. Αλλά την ηλικία, την εμφάνιση, τα μαλλιά, οτιδήποτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να δημιουργηθεί ειρωνεία, χλεύη και ρατσιστικό γέλιο.

Ένα λάθος το οποίο έχω διαπράξει και εγώ, όταν χρησιμοποίησα υπονοούμενα για ηλικίες με σκοπό να πληγώσω έναν άνθρωπο που με είχε πληγώσει και εμένα πάρα πολύ πριν.

Το παραδέχομαι, είχα τρελαθεί και δεν ήξερα τι να κάνω για να σε πληγώσω. Δεν απαντούσες, δε μιλούσες, είχες εξαφανιστεί.

Δεν ήξερα τι να κάνω για να σε πληγώσω. Αχ, την βρήκε την απάντηση ο εγωισμός μου. Θα σε χτυπήσω στην ηλικία, εκεί που θα σε πονέσει. Ένα «γριά» θα ακούσεις και θα χαλαστείς, ένα «είσαι μεγάλη» και θα αναστατωθείς.

Τώρα διαπιστώνω πως ήταν λάθος να προσπαθήσω να σε προσβάλλω, να σε «χτυπήσω» χρησιμοποιώντας βασικά γνωρίσματα της προσωπικότητας, όπως η ηλικία ή η εξωτερική εμφάνιση. Εκείνη τη στιγμή όμως δεν μπορούσα να αντιδράσω λογικά, ήταν ο νταλκάς μου βαρύς, ο πόνος μου βαθύς. Και έπρεπε να βρω έναν τρόπο, οποιονδήποτε, ο οποίος σίγουρα θα σε πλήγωνε και εσένα λίγο.

Τώρα που το μυαλό μου έχει ξεθολώσει και δεν είναι επηρεασμένο από το βαρύ συναισθηματικό τραύμα που μου θόλωσε τη σκέψη, αντιλαμβάνομαι το λάθος της πράξης αυτής. Του να προσπαθείς να μειώσεις κάποιον για την ηλικία του, λες και η ηλικία είναι γνώρισμα κατηγορίας. Λες και κάποιος αν είναι μεγαλύτερος ευθύνεται που απλώς ακολουθεί τη βιολογική πορεία και απλά έχει μεγαλώσει. Αυτό, δηλαδή, που καθόρισε η φύση για εμάς.

Το να προσπαθείς να μειώσεις κάποιον για γνωρίσματα που ενδεχομένως δεν έχει επιλέξει (εμφάνιση, εξωτερικά γνωρίσματα), φανερώνει έλλειψη παιδείας. Δεν μπορείς να κατηγορείς κάποιον επειδή η φύση επέλεξε να έχει μία συγκεκριμένη αρμονία ή όχι στο πρόσωπό του. Δεν μπορείς να θέλεις να μειώσεις κάποιον για την ηλικία του, επειδή απλώς εκείνος ακολουθεί τη βιολογική εξέλιξη που είναι όμοια για όλους μας, αργά ή γρήγορα.

Αυτές οι επιθέσεις είναι απόρροια ρατσισμού, ηλικιακού και σχετιζόμενου με την εξωτερική εμφάνιση. Ο άνθρωπος, σύμφωνα με αυτές, αξίζει μόνο αν είναι νέος ή έχει λευκό δέρμα και αρμονικά φυσικά χαρακτηριστικά; αν δε συμμορφώνεται με αυτή την κυρίαρχη κοινωνική προοπτική, πρέπει να δεχτεί την κοινωνική κατακραυγή και την απαξίωση.

Έναν άνθρωπο πρέπει να τον αξιολογείς όμως για τη συμπεριφορά του, όχι να του ασκείς εκφοβισμό. Παραδέχομαι πως έπραξα λάθος, ότι έπρεπε να μείνω αποκλειστικά στην άσχημη συμπεριφορά προς το πρόσωπό μου και να μην προβώ σε ρατσιστικές εκφράσεις που εμένα ως άνθρωπο δε με χαρακτηρίζουν. Αλλά ήμουν τόσο θολωμένη που παραδέχομαι πως χρησιμοποίησα τέτοιες εκφράσεις για να πληγώσω έναν άνθρωπο που και εμένα με είχε ζημιώσει πολύ. Όχι επειδή ασπάζομαι τέτοιες αντιλήψεις.

Η ηλικία, η εμφάνιση, σχόλια που αφορούν τη σεξουαλική ζωή δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται ως προσβολές. Αυτό στο οποίο μπορώ να απευθυνθώ για να μιλήσω σε κάποιον που αισθάνομαι ότι έχει αδικήσει ή εμένα ή γενικότερα κάποιον ή κάτι, παραθέτω επιχείρημα, γνώμη, γνώση και γνωστοποίηση.