Ή αλλιώς: Ένας Πολιτισμικός Κίνδυνος
Την 1η Γενάρη 2004 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με απόφαση που ‘χε εκδώσει (2003/C 247/03), επέτρεψε στα κράτη-μέλη που συμμετέχουν στην Ευρωζώνη να αλλάξουν την εμπρόσθια όψη του νομίσματος των 2 ευρώ, ορμώμενο το κάθε κράτος από μια εθνική επέτειο ή κάποιο γεγονός που επιθυμούσε να αναδείξει. Μέχρι το 2012 η κάθε χώρα είχε το δικαίωμα να εκδίδει ένα αναμνηστικό νόμισμα, ενώ έπειτα ο αριθμός αυξήθηκε στα 2 νομίσματα, γεγονός που συνδέεται με τη συνέχεια του άρθρου και τον πολιτισμικό ‘κίνδυνο’ που κρύβεται για την Ελλάδα. Τα αναμνηστικά νομίσματα λοιπόν, γίνονται κάθε χρόνο πόλος έλξης συλλεκτών, αλλά και απλών πολιτών λόγω της περίτεχνης όψης τους, της ιστορίας που αναδεικνύει το καθένα, αλλά και του μικρού αριθμού κυκλοφορίας τους συγκριτικά με τα κοινότυπα, που άλλοτε τα καθιστά συλλεκτικά και τους προσδίδει αξία.
Στο ζουμί του θέματος: Η Ελλάδα αποτέλεσε μία από τις πρώτες χώρες που κυκλοφόρησαν αναμνηστικά νομίσματα, ήδη από το 2004 και την απεικόνιση των «Ολυμπιακών Αγώνων».Έκτοτε η χώρα πιστή στο ραντεβού της με τον συλλεκτικό κύκλο και τους απλούς πολίτες, εκδίδει κάθε χρόνο αναμνηστικά νομίσματα. Εξετάζοντας κανείς τα νομίσματα της Ελλάδας θα διαπιστώσει μεταξύ άλλων, νόμισμα για τη «Μονή Αρκαδίου» (2016), το «Δομίνικο Θεοτοκόπουλο» (2014) και ένα πιο πρόσφατο για τον «Αρχαιολογικό Χώρο Φιλίππων» (2017). Στην περιγραφή που συνοδεύει την κάρτα (coin card) στο τελευταίο νόμισμα, αναφέρει στοιχεία για το χώρο και τα ευρήματα, δίχως όμως να αναφέρει το γεωγραφικό όνομα της Μακεδονίας. Κάποιος εύλογα θα μπορούσε να πει πως αυτή είναι μια λεπτομέρεια και πως στην αγγλική μετάφραση της περιγραφής αναφέρει «Philip II of Macedon». Είναι όμως τα πράγματα τόσο απλά και μια λεπτομέρεια γεωγραφικού προσδιορισμού(Μακεδονία) και εθνικής ταυτότητας(Έλλην) μπορούν να παραληφθούν; Με τη διαδικασία επικύρωσης της συνθήκης των Πρεσπών και τη μελλοντική ένταξη του κρατιδίου στην Ευρωζώνη, τι πιστεύετε άραγε θα απεικονίζουν τα νομίσματα τους; Μια πρόβλεψη έχοντας δει κάποια προ-σχέδια είναι πως τα νομίσματα ευρείας κυκλοφορίας θα απεικονίζουν το μητροπολιτικό τους ναό στο κέρμα του 1 ευρώ και τη «Μητέρα Τερέζα» στο νόμισμα των 2 ευρώ. Στα αναμνηστικά τους όμως νομίσματα που εκδίδονται κάθε χρόνο; Μια πρόβλεψη είναι πως οι γείτονες θα κρατούν τα προσχήματα και δε θα προκαλούν με αλυτρωτικά σχέδια τα πρώτα χρόνια, αλλά για πόσο όμως διάστημα μια χώρα που ήδη αποκαλείται ‘Μακεδονία’ στο μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη και θα συνεχίσει να διατηρεί το βασικό κορμό του ονόματος της και επίσημα με τη βούλα του Ελληνικού Κράτους θα συνεχίσει να τα διατηρεί;
Για να καταδειχθεί η σημασία του ζητήματος, το νόμισμα των 2€ του Βελγίου για το 2015, δημιούργησε διπλωματικές προστριβές μεταξύ Γαλλίας και Βελγίου, με την αναφορά στη μάχη του Βατερλό και τη μετέπειτα απόσυρση του. Αν δύο χώρες με πλούσια ιστορία και καλές διπλωματικές σχέσεις αντιδρούν τόσο έντονα γι’ ένα νόμισμα είναι γιατί κατανοούν την αξία της προπαγάνδας. Ένα νόμισμα με αντίτυπα άνω των 500.000 και πολλές φορές εκατομμυρίων, που θα βρεθεί στο σπίτι ενός ευρωπαίου πολίτη είναι άμεσα ένα στοιχείο προπαγάνδας. Ένα νόμισμα με τον ήλιο της Βεργίνας, τον Μ. Αλέξανδρο σε εκατομμύρια αντίτυπα έχει βάλει τον αλυτρωτισμό στο σπίτι των Ευρωπαίων. Άραγε το Ελληνικό Κράτος γιατί δεν εκμεταλλεύεται την πλούσια Μακεδονική μας ιστορία και να εκδώσει αντίστοιχα νομίσματα, τι φοβόμαστε με τον απεικονίσουμε τον Μ. Αλέξανδρο, όπως στο παλαιότερο νόμισμα των 100 δραχμών; Δε διαβλέπουμε τον κίνδυνο αυτής της πολιτισμικής εξάπλωσης με τα αλυτρωτικά στοιχεία που την περιβάλουν και γιατί δε χρησιμοποιούμε αυτή τη προπαγάνδα για δικό μας όφελος, με τα δικά μας νομίσματα; Αν ακούσετε συνομιλίες των Σλάβων πολιτών του κρατιδίου, με πολίτες τρίτων χωρών, αναφέρουν πως προέρχονται από τη χώρα του Μ. Αλεξάνδρου, γιατί ο αλυτρωτισμός δεν εξαλείφεται με συμφωνίες που διατηρούν το βασικό συστατικό του. Ένας μεγάλος κίνδυνος ελλοχεύει και ένας ‘δούρειος ίππος’ περιμένει να εγκατασταθεί στο σπίτι κάθε Ευρωπαίου!
ΥΓ: Την επόμενη φορά όταν βρεθείτε με ένα νόμισμα των 2 ευρώ, παρατηρήστε την ιστορία που το συνοδεύει και την ενδεχόμενη επιπρόσθετη αξία που μπορεί να χει!
Πολιτικός Επιστήμονας, Απόφοιτος της Σχολής Ασφάλειας και Διπλωματίας του Ισραήλ και της Σχολής Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου με ερεθίσματα στην Ιστορική γνώση και στην προαγωγή της ορθής ενημέρωσης.