Αυτό που χαρακτηρίζουμε ως κόσμο αποτελείται από ζωντανούς οργανισμούς κι έπειτα από προσλαμβάνουσες που υιοθετούν αυτοί. Στους ζωντανούς οργανισμούς συγκαταλέγω ότι έχει ψυχή και τις κινήσεις τους. Άρα, ότι κινείται κι ότι ψυχήν διαθέτει ανήκει στον κόσμο. Προφανώς, για τον ορατό, τον αισθητό. Όχι για μυθεύματα και αλληγορίες που κατά καιρούς έχουν ειπωθεί από ανθρώπους φωτισμένους κι ευφυείς. Επομένως, τα μέλη-μέρη του κόσμου είναι ορατά. Κι όχι αντιληπτά κάποιας εξειδικευμένης νοήσεως. Τότε θα μιλούσαμε για ενόραση. Και άρα η θεώρηση του κόσμου θα ήταν απότοκο του υπερβατολογικού κόσμου των ιδεών.
Ας αρχίσουμε, λοιπόν, από τα φυτά. Αυτά έχουν δημιουργηθεί με τρόπο θαυμαστό. Οι ποικιλίες χιλιάδες, θαρρώ, και διαφορετικές που φτάνουν να γίνουν ανεξάντλητες. Έχουν δημιουργηθεί, λοιπόν, με διάφορους τρόπους όχι βεβαίως από το χέρι ενός ανώτερου θεού, αλλά από χημικές και γενικώς υλικές μεταβολές κατά την πάροδο εκατομμυρίων χρόνων. Αν ένας βιολόγος δει τα στάδια εξέλιξης της παπαρούνας θα καταλάβει ότι ενδεχομένως άλλαξε η σύστασή της, η ποιότητα της, τα διαφορετικά μέρη που αυτές πλέον φυτρώνουν κι αναπτύσσονται, οι διαφορετικές καιρικές συνθήκες που μπορεί να ίσχυαν τότε να ήταν άλλες άρα και η σύστασή τους ή η αντοχή τους στο κρύο να ήταν άλλη, κλπ. Με λίγα λόγια, αυτός θα γνωρίζει τη μεταβατική εξελικτική πορεία της παπαρούνας , καθώς και τους λόγους που φυτρώνει πλέον σε αυτά τα περιβάλλοντα κι όχι σε άλλα, όπως αντιστρόφως να συνέβαινε πριν από εκατομμύρια χρόνια. Θέλω να τονίσω, τον θαυμαστό τρόπο που η παρουσία των φυτών αν κι είναι ήσυχη, ησυχάζει και τον υπόλοιπο κόσμο με την αρμονία που μεταβιβάζει. Ως μέρη, τα φυτά ενός μεγαλύτερου από αυτά όλου, επιτελούν μια λειτουργία που δεν την έχει ορίσει κάποιος συγκεκριμένος ή κάτι συγκεκριμένο.
Αλλά έχει επιτελεστεί η διαδικασία της συνεχούς μεταβολής τους, η οποία γίνεται σε τέτοιο βαθμό που τα κάνει να συνηθίζουν σε αυτή την ατέρμονη κίνηση. Βεβαίως, στοιχείο της κινήσεώς τους είναι η φυσική τους φθορά, όμως αυτό συμβαίνει γιατί κάτι άλλο μεσολάβησε και τους αφαίρεσε τη ζωή. Κάτι εξωγενές. Κι όχι η ίδια η φύση , ο κόσμος.
Τα φυτά, λοιπόν, συνηθισμένα σε έναν τέτοιο τρόπο έχουν δημιουργηθεί για να αυξάνονται τόσο ώστε να τηρείται ένα απόλυτο φυσικό μέτρο. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, κατέχονται τα ίδια από χάος, άρα χαώδης θα είναι κι η φύση γύρω τους. Κι αυτό το χάος μεταξύ τους, ονομάζω επικοινωνία. Αυτή την επικοινωνία, βέβαια, την υποστηρίζουν κι οι ειδικοί επιστήμονες. Δεν πρόκειται για αφελές δημιούργημα του νου, διότι τότε δεν θα μιλάγαμε για νου αλλά για ά-νου.
Βέβαια, ούτε εδώ υπάρχει μόνο αθωότητα. Σίγουρα θα επιβουλεύονται την θέση άλλων, ωραιότερων μεταξύ τους. Υπάρχει κι εδώ ο διαρκής πόλεμος μεταξύ τους. Μόνο που αυτός ο πόλεμος είναι τόσο άριστος που ενώ ταυτόχρονα μαραίνονται κάποια και χάνονται, την ίδια στιγμή γεννώνται άλλα στη θέση τους. Όχι στην ίδια θέση. Σε άλλη. Αλλά πάντως ισοσταθμίζουν τα χαμένα. Κι έτσι αυτός ο πόλεμος, θα χαρακτηριστεί βουβός. Εφόσον δεν αποβαίνει μοιραίος για κανένα από αυτά. Ας πάρουμε το παράδειγμα ενός όμορφου φυτού (Α), αλλά όχι ιδιαίτερα ψηλού, άρα κι όχι επιβλητικού, ωστόσο με ωραία χρώματα και καλοσχηματισμένο.
Δίπλα του –και στον ίδιο ακριβώς χώρο-υπάρχει ένα ακριβώς αντίστροφο φυτό (Β), αλλά καθόλου όμορφο, χωρίς διαφορετικούς χρωματισμούς, αλλά μόνο έναν. Το Β είναι λογικό να επιβουλεύεται το Α. Πώς; Μπορεί να αναπτυχθεί περισσότερο από το Α ή να διαμορφωθεί έτσι το ανάστημά του ώστε να επισκιάσει το άλλο και να μην προσπίπτουν στο Α οι απαραίτητες ηλιακές ακτίνες ώστε να επιβιώσει. Επομένως, φθείρεται, παύει να υπάρχει και μαραίνεται, σταματά να υπάρχει. Την ίδια στιγμή όμως ένα ίδιο αλλά σε άλλο σημείο του κόσμου φυτρώνει, καταφέρνει να επιβιώσει και στέκεται καμαρωτό και άξιο θαυμασμού. Στην περίπτωση αυτή, υπάρχει ένας αόρατος από εμάς πόλεμος που όμως ευρίσκεται στο κέντρο της κοσμικής σφαίρας και ζυγίζει με ευβουλία το καλό και το κακό. Μόνο που υπερτερούν και τα δύο.
Διαδοχικά όμως, σε σειρά. Που δεν κινείται μπρος πίσω, αλλά μόνο εμπρός μόνο που κάποια στιγμή η γραμμή τους εμποδίζεται από αυτή τη συνεχή διαμάχη της φύσης με τον εαυτό της. Δεν είναι αυτοκαταστροφική αυτή η κίνηση. Αλλά εξελικτική.
Από τα παραπάνω καταφαίνεται ότι ο κόσμος, ως τώρα, δηλαδή ως ύπαρξη επί του παρόντος, αποτελείται από φύση κι αυτή πάλι από φυτικούς οργανισμούς. Κι εφόσον αυτή βρίσκεται σε διαμάχη με τον εαυτό της, τότε θα βρίσκεται και σε διαμάχη με τον κόσμο. Αλλά κι αυτή η σχέση θα είναι εξελικτική και ισοβαρής. Διότι αν ο κόσμος είναι το επιστέγασμα ενός οικήματος, τότε τα θεμέλιά του κλονίζονται μεν αλλά δεν καταστρέφονται. Κι άρα το οίκημα αυτό αντέχει. Δεν ερειπώνει. Αντιθέτως, αυξάνεται και πληθείνεται.
Νομικός – Φιλόλογος – Μεταπτυχιακός φοιτητής Φιλοσοφίας
