Γράφει η Ελένη Γκιάστα

Τα ανθρώπινα δικαιώματα καθίσταται ευρέως γνωστό πως αποτελούν καίριας σημασία για την ανθρωπότητα. Διακρίνονται σε διάφορες πτυχές όπως σε ατομικά, κοινωνικά, πολιτικά αλλά και εθνικά αυτά με τη σειρά τους ερμηνεύονται ως δικαίωμα στη ζωή, στην ασφάλεια, στην αξιοπρέπεια, ελευθερία λόγου, δικαίωμα κοινωνικής συνύπαρξης, εκλογής, συνεταιρισμού, εθνική ανεξαρτησία κ.ο.κ. Η κατοχύρωση των ανθρώπινων δικαιωμάτων ήταν αποτέλεσμα της εμπειρίας του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου τότε αναδύθηκε η Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου απόρροια της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών το 1948, καθορίστηκαν αυτά τα θεμελιώδη δικαιώματα με σκοπό την επίτευξη μιας ομαλής κοινωνικής  λειτουργίας. Έπειτα τον πόλεμο αυτό κρίθηκε υψίστης σημασίας να διασφαλιστεί ένα μέλλον ασφαλές χωρίς να επαναληφθούν τυχόν τέτοιες αγριότητες.

Στις μέρες μας, ακόμη παρατηρούνται φαινόμενα παραβίασης των ανθρώπινων δικαιωμάτων τόσο σε πλούσιες χώρες όσο και σε κατώτερα οικονομικά κράτη και ιδιαίτερα σε θεοκρατικά. Δεν απουσιάζουν συμπτώματα ανεργίας, άστεγοι πολίτες, η εκμετάλλευση του εργατικού δυναμικού καθώς και η ύπαρξη παιδικής εργασίας σε αναπτυσσόμενα ειδικά κράτη σημειώνονται σε έρευνες 246 εκατομμύρια παιδιά ένα στα έξι παιδιά, αποτελούν θύματα παιδικής εργασίας και σε θεοκρατικά κράτη η απάνθρωπη καταπίεση του γυναικείου φύλου που δεν αναγνωρίζουν την ισοτιμία των δικαιωμάτων τους με αυτά των ανδρών. Ιδιαίτερα η αντιμετώπιση τους απέναντι στη διαφορετικότητα είναι απολύτως καταδικαστική σε σημείο αισχρών δολοφονιών έναντι σε ομοφυλόφιλους. Σε χώρες της Μέσης Ανατολής οι πολεμικές συνθήκες που επικρατούν οδηγούν πλήθος πολιτών να καταφεύγουν ως μετανάστες σε άλλες χώρες, επειδή αδυνατούν να εξασφαλίσουν βασικά μέσα επιβίωσης για τους ίδιους και την οικογένεια τους.

Οι αιτίες που ωθούν σε φαινόμενα παραβίασης των θεμελιωδών δικαιωμάτων οφείλονται σε μεγάλο ποσοστό στην ανοχή των ίδιων των πολιτών οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις εμφανίζουν μια αδρανής στάση και αδιάφορη όταν παραβιάζονται τα δικαιώματα τους χωρίς να τα διεκδικούν και να τα υποστηρίζουν. Ωστόσο, η πολιτική κυριαρχία δεν λείπει από το προσκήνιο καθόλου σπάνιο δεν αποτελεί το γεγονός ότι μια ισχυρή χώρα δρα παρεμβατικά στο εσωτερικό των ασθενέστερων χωρών. Οι οποίες παρεμβάσεις δεν χαρακτηρίζονται ιδιαίτερα ειρηνικές χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι ΗΠΑ επιθυμούν να διακατέχουν τον πλήρη έλεγχο πολλών χωρών χωρίς να διστάσουν να χρησιμοποιήσουν οποιαδήποτε μορφή βίας για να το επιτύχουν.

Η φύλαξη των δικαιωμάτων σίγουρα αποτελεί μια δύσκολη αποστολή και σε αρκετές περιπτώσεις καθίσταται και ανέφικτη όπως για παράδειγμα η δίκαιη κατανομή πλούτου ώστε να υπάρχει ένας πιο ίσος διαμοιρασμός μεταξύ των χωρών του πλούτου αντί να βρίσκεται συγκεντρωμένος στα χέρια μικρού πληθυσμιακού ποσοστού. Επιπροσθέτως, καίρια σημασία θα αποκτούσε η ενίσχυση της ανθρωπιστικής παιδείας προκειμένου οι πολίτες ειδικότερα των αναπτυσσόμενων χωρών να αποκτήσουν την ικανότητα να υπερασπίζονται περισσότερο τα δικαιώματα τους και όχι να παρουσιάζουν μια αδρανή και παθητική στάση σε ζητήματα που αφορούν την αξιοπρέπεια και την πορεία της ζωής τους. Αξιοσημείωτη δράση θα ήταν η ενίσχυση των δομών και των λειτουργιών των χωρών προκειμένου να παρέχεται η αναγκαία μέριμνα για τους πολίτες που αδυνατούν να εξασφαλίσουν τα αναγκαία της επιβίωσης τους.

Καταληκτικά, ο σεβασμός των ανθρώπινων δικαιωμάτων καθιστούν ελεύθερους τους ανθρώπους να ζήσουν με αξιοπρέπεια αναπτύσσοντας το εύρος των δυνατοτήτων τους και επιτυγχάνοντας την προσωπική ευδαιμονία. Επίσης, ο σεβασμός στα θεμελιώδη δικαιώματα αποκαθιστά την εύρυθμη λειτουργία και την ομαλή κοινωνική συνύπαρξη όπου στο πλαίσιο αυτό ευδοκιμούν και ανθίζουν έννοιες όπως αυτές της δημοκρατίας και της ελευθερίας εδράζουν και βρίσκουν την απόλυτη εφαρμογή τους.