Πρόσφατα άνοιξαν για ακόμη μια φορά οι συζητήσεις για τον περίφημο αντικαπνιστικό νόμο, ένα νόμο “αποτυχία”, αφού ακόμη δεν έχει εφαρμοστεί παρά τις συνεχείς προσπάθειες ήδη από το 1856. Έχει περάσει περίπου ενάμισης αιώνας από τότε που για πρώτη φορά αναγνωρίσαμε τους κινδύνους που επέρχονται από το κάπνισμα. Αν και διαφορετικοί οι λόγοι θέσπισης του νόμου τότε, καταλαβαίνουμε πως παρά τις θετικές προθέσεις και την ικανοποιητική νομοθεσία, η κατάσταση δεν θα βελτιωθεί αν δεν αλλάξει πρώτα ο μάλλον αντιδραστικός χαρακτήρας του Έλληνα ως προς το κάπνισμα.
Διαβάστε το πρώτο διάταγμα αντικαπνιστικού νόμου της Ελλάδας:
Κανείς θα μπορούσε να πει πως εδώ και πολλά χρόνια και ιδιαίτερα κατά την περίοδο της κρίσης οι κυβερνήσεις απέφευγαν την τήρηση του νόμου με πρόσχημα το ζήτημα επιβίωσης των επιχειρήσεων. Παρόλα αυτά, καθώς μια γενικότερη αντικαπνιστική τάση εξαπλώνεται τόσο στην Αμερική όσο και στην Ευρώπη, δεν μπορούμε να μην αναρωτηθούμε τους λόγους για τους οποίους ο αντικαπνιστικός νόμος δεν εφαρμόζεται ούτε στο ελάχιστο στην χώρα μας.
Έχοντας ξεπεράσει τις αντιλήψεις του 80’ και 90’, πλέον γνωρίζουμε ακριβώς τα προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει το κάπνισμα στον κάθε ένα από εμάς και μπορούμε συνειδητά να επιλέξουμε αν θα καπνίσουμε η όχι. Αυτό όμως που συχνά φαίνεται να αμελούμε, είναι πως το κάπνισμα επηρεάζει και τους ανθρώπους γύρω μας με αποτέλεσμα, είτε το επιθυμούμε είτε όχι, να ήμαστε όλοι παθητικοί καπνιστές.
Παραμερίζοντας λοιπόν τόσο τον νόμο όσο και το δικαίωμα των ανθρώπων να μην εισπνέουν τον καπνό, δημόσιοι χώροι και επιχειρήσεις έχουν εφεύρει κάθε δυνατό τρόπο ώστε να διευκολύνουν και να καλύψουν το κάπνισμα σε εσωτερικούς χώρους. Η κατάσταση βέβαια είναι ακόμη χειρότερη σε νυχτερινά κέντρα και μπαρ, όπου ο κόσμος στριμώχνεται σε μικρούς χώρους με ελάχιστο εξαερισμό “ντουμανιάζοντας” το μέρος μέσα σε λίγες ώρες. Επιβεβαιώνεται έτσι η αδιαφορία που χαρακτηρίζει την ελληνική νοοτροπία απέναντι στους νόμους, αδιαφορία η οποία στην συγκεκριμένη περίπτωση φαίνεται να ενθαρρύνεται ακόμη και από ορισμένους βουλευτές οι οποίοι δεν διστάζουν να απολαύσουν ένα τσιγάρο ακόμη και μέσα στην Βουλή.
Ωστόσο, μπορεί σήμερα να μην συζητάγαμε καν για αυτό το θέμα αν δεν γνωρίζαμε τις σοβαρότατες επιπτώσεις που έχει το κάπνισμα στη υγεία μας. Έρευνες έχουν δείξει πως μέχρι και 40% των θανάτων από καρκίνο ευθύνονται στο κάπνισμα, ενώ έμφαση δίνεται στον καρκίνο του πνεύμονα αφού πρόκειται για τον πιο συνηθισμένο τύπου καρκίνου από τον οποίο προσβάλλονται οι καπνίζοντες.
Φαίνεται λοιπόν κάπως αντιφατικό, η Ελλάδα, μια χώρα που επιδιώκει την συνεχή βελτίωση του συστήματος υγείας της, να αδιαφορεί τελείως για τον αντικαπνιστικό νόμο. Άλλωστε όπως βλέπουμε και από παραδείγματα στο εξωτερικό, μία αποτελεσματική αντικαπνιστική πολιτικής μπορεί να έχει ως άμεσο αποτέλεσμα την ενίσχυση της πρόληψης του καρκίνου ενίσχυση η οποία, θα μπορέσει με την σειρά της να μειώσει τόσο τους ανθρώπους που πάσχουν από την αρρώστια, όσο και τις δαπάνες του κράτους για την περίθαλψη τους.
Η συζήτηση έχει έρθει για ακόμη μια φορά στο προσκήνιο, κυρίως από την πλευρά της αντιπολίτευσης, η οποία παρουσιάζει την εφαρμογή του νόμου ως βασικό μέρος της πολιτικής της για την πρόληψη του καρκίνου. Ελπίζουμε λοιπόν, αυτή την φορά να βρει το εύφορο έδαφος έτσι ώστε να δοθεί μία τελική λύση σε αυτό διαχρονικό πλέον πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας.
Φοιτήτρια στο τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου με Minor στο Αμερικάνικο Κολλέγιο στην επικοινωνία
