Γράφει ο Νϊκος Βότσιος

Άλλη μία εβδομάδα ανακοινώσεων, συναντήσεων και «καθοριστικών» αποφάσεων φτάνει στο τέλος της με ανακοίνωση το άνοιγμα των λυκείων σε όλη τη χώρα. Ένα άνοιγμα που φυσικά δεν ήρθε ομόφωνα – γνωστή η άρνηση του Σωτήρη Τσιόδρα – από την επιτροπή των ειδικών, μαρτυρά πολιτικές πιέσεις. Το μεγάλο ερώτημα που τίθεται είναι το «γιατί». Πρέπει τα σχολεία να ανοίξουν, δύο εβδομάδες πριν τις διακοπές του Πάσχα; Να τεθεί σε κίνδυνο το άνοιγμα του εμπορίου;

Επιβιώνοντας στη δύνη της πανδημίας για περισσότερο από ένα χρόνο αδυνατώ να κατανοήσω τη σημασία του να επιστρέψει η δια ζώσης εκπαίδευση στις μεγαλύτερες τάξεις του σχολείου. Ένα παιδί που έχει φοιτήσει μέχρι το λύκειο θεωρητικά θα έπρεπε να έχει την απαιτούμενη πειθαρχία, προκειμένου να βγει στην κοινωνία σύντομα ως ενήλικας. Δηλαδή, υπεύθυνος, ισότιμος και φυσικά υπόλογος για τις πράξεις του πολίτης. Είναι τόσο δύσκολο από τον ίδιο νέο που του δίνουμε «τιμόνι» στα δεκαοχτώ έτη και ένα μήνα της ζωής του, να του ζητήσουμε στα δεκαεπτά να παρακολουθήσει μάθημα, όχι μέσα στην τάξη, αλλά πίσω από την οθόνη του υπολογιστή; Και αν ναι, γιατί; Αν η απάντηση είναι γιατί η εκπαιδευτική διαδικασία δεν επιφέρει τα άνω αποτελέσματα, τότε πρέπει άμεσα να επαναξιολογηθεί σύσσωμη η εκπαιδευτική διαδικασία, καθώς και τα πλαίσια προνομίων και ευθυνών για τους απόφοιτους της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Η ψηφιακή εκπαίδευση, με μεγαλύτερη ή μικρότερη αποτελεσματικότητα, κατάφερε να κρατήσει τη σχολική χρονιά. Γιατί δύο εβδομάδες πριν από το Πάσχα να τρέχουμε με νέους φόβους και διαδικασίες; Μέχρι τώρα τα τεστ, όποτε κρίθηκε σκόπιμο ή αναγκαίο, τα εκπονούσαν επαγγελματίες υγείας. Τώρα καλείται να τα κάνει ο γονέας. Με ποια εκπαίδευση; Η μάνα που βιάζεται για τη δουλειά της, θα φοβάται μην πονέσει το παιδί της, θα κάνει σωστή χρήση του μηχανήματος κάθε φορά; Θα μπορούσα να δεχτώ πως αυτές οι περιπτώσεις παρότι υπάρχουν, είναι λίγες και  το τεστ θα είναι ένα δεύτερο δίχτυ προστασίας πέραν των εμβολιασμών. Το δίχτυ -δίχτυ, αλλά και οι τρύπες- τρύπες. Υπάρχει όμως μια σημαντική τρύπα: Εδώ ο γονέας φέρει νομική ευθύνη για τη σωστή χρήση του τεστ, στερούμενος όμως την ανάλογη εκπαίδευση ή εμπειρία που έτυχε ο επαγγελματίας υγείας. Έτσι το κράτος αποποιείται την όποια ευθύνη για τα κρούσματα σχολικού περιβάλλοντος και θα έχει κάπου να στρέψει το δάκτυλο, αν και εφόσον χρειαστεί να κάνει βήματα προς τα πίσω. Χειρότερα, αν κάποιος αναζητήσει ευθύνες και αποζημιώσεις, μια άτυχη οικογένεια θα βρεθεί να πληρώσει τα σπασμένα σε κάτι που ποτέ δε της δόθηκε επιλογή. Όχι ιδιαίτερα τίμιο ή διαφανές.

Και πάμε και στο τελευταίο μας ζήτημα, το εμπόριο. Κάθε νέα δραστηριότητα που ανοίγει, θέτει σε κίνδυνο της υπόλοιπες που είναι ήδη ανοικτές. Το εμπόριο άνοιξε –με τα χίλια ζόρια- με μηνύματα, χρονοκαθυστερήσεις, ζημίες και άλλα τόσα. Είναι ζωτικό να είναι ανοικτό, γιατί από εκεί βγάζει ο κόσμος το φαΐ του. Με το σχολείο προς τι η ίδια αντιμετώπιση; Αφού δεν υπάρχει κερδοσκοπικός χαρακτήρας στα σχολεία και η εκπαίδευση προχωρά ψηφιακά με σταθερά βήματα – η ύλη έχει ήδη βγει – προς τι η πίεση να ανοίξουν σε ένα χρόνο που δεν έχει κάποια ιδιαίτερη σημασία; Τα περισσότερα παιδιά που καλούνται να εξεταστούν στις Πανελλήνιες έχουν ήδη κρατήσει τις απουσίες τους με σκοπό να απέχουν το Μάιο, έτσι ώστε να εντείνουν το διάβασμά τους, αλλά και να απομακρύνουν τον κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό. Γιατί να πετάξεις τον προγραμματισμό αυτών των παιδιών στον αέρα; Γιατί να τους φας δύο εβδομάδες απουσιών μέσα στον Απρίλιο (πολύ σώφρονες θα φοβηθούν ειδικά στα αστικά κέντρα ή τα υπερτοπικά σχολεία); Είναι όντως το καλύτερο για τα παιδιά; Το θέμα με την παιδική ψυχολογία και την κοινωνικοποίηση, μπορεί να ισχύει στις μικρότερες τάξεις, αλλά είναι αστείο να το συζητάμε για τις τελευταίες, καθώς τα παιδιά είναι ήδη αρκετά ανεξάρτητα και έχουν μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων αλλά και μέσων.

Σημαντικό πολύ και δεν πρέπει να παραβλέπεται: Το εμπόριο είναι επιλεκτικό, ενώ το σχολείο υποχρεωτικό. Αν ένα κατάστημα είναι ανοικτό ή όχι, δεν σημαίνει πως ο κάθε πολίτης θα μπει μέσα για να πάρει και κάτι. Είναι επιλογή μας να αγοράσουμε ή να απέχουμε. Στο σχολείο δεν ισχύει το ίδιο. Κάθε παιδί είναι υποχρεωτικό να παρευρεθεί. Εν μέσω πανδημίας αυτό άλλαξε, η ευθύνη πήγε στα χέρια του κηδεμόνα. Η επιλογή όμως όχι.

Αναδημοσίευση από την Εφημερίδα Πρωινός Λόγος στις 9/4/2021