Γράφει ο Δημήτρης Σταυριανάκης

Το ζήτημα της Παλαιστίνης αποτελεί  κάθε άλλο παρά ιστορικό γεγονός . Δεδομένης κιόλας της έντονης αντιπαράθεσης στην Ανατολική Ιερουσαλήμ και τη Λωρίδα της Γάζας, επιβεβαιώνεται πως υπάρχει ανάφλεξη στο σύνολο του ζητήματος αυτού.

Παρόλο που τα τελευταία χρόνια δεν ήταν στα πρώτα θέματα της επικαιρότητας, εσφαλμένα ο διεθνής τύπος πίστευε πως το θέμα έληξε ή για τους πιο καχύποπτους πάγωσε. Ιδιαίτερα δε τον τελευταίο χρόνο που κυριάρχησε ως σήμερα η Πανδημία, δεν θα υπήρχε το παραμικρό ενδιαφέρον να μονοπωλήσει άλλο θέμα.

Επειδή όμως δεν βρίσκεται αρκετά ψηλά ούτε στα ειδησεογραφικά μέσα ούτε στην ατζέντα των κυβερνήσεων εν γένει για την Ανατολική Μεσόγειο, πρέπει να καταλάβουμε που βρισκόμαστε ήδη με το θέμα ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ.

Πρώτα απ’ όλα η πέτρα του σκανδάλου χρονολογείται μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όπου ο νεοσυσταθείς τότε Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, το 1947 ψηφίζει την ιστορική απόφαση 181 με την οποία επιβλήθηκε διχοτόμηση της Παλαιστίνης σε δύο διαφορετικά κράτη κατά γλώσσα, πολιτισμό και θρησκεία: ένα αραβικό, και ένα εβραϊκό, το Ισραήλ.

Έκτοτε ξεκίνησε μια ασταμάτητη σύγκρουση μεταξύ Αράβων και Ισραηλινών που εξελίχθηκε σε έναν εμφύλιο που κρατάει μέχρι και σήμερα. Βέβαια υπήρξαν προσπάθειες επίλυσης του ζητήματος με την αρχική “μοιρασιά” να διαμορφώνεται στο 80% κυριαρχίας στο Ισραήλ, η Δυτική Όχθη στην Ιορδανία και η λεγώμενη Λωρίδα της Γάζας περίπου στο 1,5% υπό την διοίκηση της Αιγύπτου.

Με βάση αυτά τα δεδομένα λοιπόν διαμορφώθηκε από το 1964 Κίνημα για την Ανεξαρτησία της Παλαιστίνης που έθεσε ως προτεραιότητα την ανεξαρτησία της ως αυτόνομο κράτος χωρίς όμως να ορίζεται συγκεκριμένα εδαφική κυριαρχία γύρω από τη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ, με αποτέλεσμα να αγνοείται αυτό το αίτημα από το 1988 από το Ισραήλ.

Από την άλλη πλευρά το Ισραήλ ως αυτόνομο κράτος από το 1948, με το 75% του πληθυσμού του να είναι Εβραίοι και το 20%να είναι Άραβες και κυρίως Μουσουλμάνοι, είχε κάθε λόγο να δικαιολογεί τη στάση του στηριζόμενο στον έλεγχο της περιοχής από τον Πόλεμο των έξι Ημερών οπότε παραδόθηκε από την Αίγυπτο και την Ιορδανία. Μια περιοχή που πάγια ανήκε στους Εβραίους πολίτες που εκδιώχθηκαν στο παρελθόν και βρίσκονται στην αντίπερα όχθη με μια συννένωση Αραβικών, Μουσουλμανικών εθνοτήτων που επιζητούν ταυτότητα.

Και φτάνουμε στο σήμερα που τα πράγματα ακολουθούν επικίνδυνη πορεία όπως τόνισε σήμερα και το γραφέιο της ύπατης αρμοστείας του ΟΗΕ περί “Γενικευμένου Πολέμου”.

Ασφαλώς τόσο στο εσωτερικό του Παλαιστινιακού Κινήματος όσο και στο Ισραήλ υπάρχει εντονότατη πολιτική κρίση. Παράγοντες που κλιμακώνουν την ένταση διότι από τη μια χρειάζεται μια πολιτική επιβίωση ο Νετανιάχου μετά από 4 εκλογικές αναμετρήσεις με ανέφτικτο κυβερνητικό συνασπισμό. Και ασφαλώς, από την άλλη η “Κυβέρνηση” του Αμπάς που κατα τα λεγόμενα των Παλαιστινιακών αρχών θεωρείται νόμιμη από το 2006 που κυβερνά ο Αμπάς χωρίς εκλογές στην ουσία. Όταν έχουμε λοιπόν κυβερνήσεις που έχουν απωλέσει τη λαϊκή νομιμοποίηση τους, μια κλιμάκωση, ένα θερμό επεισόδιο παρατείνει το πολιτικό τους μέλλον.

Επιπλέον ας μη λησμονούμε πως ο Αμπάς ακύρωσε τις εκλογές που προκήρυξε για τον Μάιο με αφορμή πως ο Νετανιάχου δεν τον αφήνει να στήσει εκλογικά τμήματα στα Ανατολικά Ιεροσολόλυμα. Μιλάμε για εδάφη που οι Εβραίοι τα θεωρούν κτήμα τους από το 1967 και τα διατήρησαν με το Καμπ Ντέιβιντ.

Αξιοσημείωτο δε είναι το γεγονός πως η Χαμάς σε μεγάλο βαθμό έχει χαρακτηριστεί ως τρομορκατική οργάνωση για πολλούς λόγους με τον πιο σημαντικό να παροτρύνεται να σκοτώνουν Εβραίους για την καταπίεση που βιώνουν. Να σημειωθεί βέβαια πως στη βουλή από τα 13 κοινοβουλευτικά κόμματα υπάρχουν 2 αραβικά που στηρίζουν τη δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης. Και φυσικά αποτελούν το 1/5 του πληθυσμού του Ισραήλ.

Τέλος το ζήτημα της οριζόντιας λύσης των 2 κρατών και ο ρόλος Ερντογάν. Για την Ελλάδα ξέρουμε πολύ καλά τι συνέπειες έχει το αγκάθι “2 κράτη” δεδομένου οτι το ζήτημα του Κυπριακού  κατέληξε σήμερα να είναι μια σειρά από χαμένες ευκαιρίες.

Η συμφωνία του Όσλο θέσπιζε σε ένα χρόνο – στόχο διάγραμμα  τη λύση «δύο κρατών», ωστόσο η συντριπτική πλειοψηφία του Ισραήλ δεν το δέχτηκε αυτό. Η αντίδραση αυτή οδήγησε από καθαρά στρατιωτικές λύσεις μέχρι την κλιμάκωση των πρακτικών εποικισμού στην Κατεχόμενη Δυτική Όχθη. Αποτέλεσμα ειδικά του εποικισμού ήταν να διαμορφωθεί ένα καθεστώς όπου οι εκτάσεις που βρίσκονται υπό τον έλεγχο της Παλαιστινιακής Αρχής να είναι τεμαχισμένες.

Αν λοιπόν για το Ισραήλ θεωρείται αποδεκτό να γίνουν 2 κράτη, τότε μοιραία θα πρέπει να αποδεχτεί και η Ελλάδα τον διχασμό της Κύπρου σε 2 κράτη λόγω πολιτισμικών διαφορών. Η αντιπαραβολή αυτή δεν γίνεται τυχαία.

Στο τελευταίο σημείο του άρθρου κομβικό ρόλο εξακολουθεί να διαμορφώνει ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Αποτελεί ενδιαφέρον όχι η κίνηση του να κάνει τον διαιτητή σε μια διαμάχη, αλλά να εμφανιστεί ως πατερναλιστής των απανταχού Μουσουλμάνων και με μανδύα προστάτη για τους Εβραίους ώστε να διαμορφώσει μια συμμαχία Μουσουλμανικών εθνών ενάντια στη “κακιά Δύση” και να ηγείται ασφαλώς ο ίδιος. Όμως για κακή του τύχη δεν πείθει εύκολα τους επίδοξους συμμάχους του και παραδοσιακούς αντιπάλους του Ισραήλ.

Είναι γνωστό πως δεν είναι ούτε ο ίδιος Ερντογάν του 2003 ως μεταρρυθμιστής πρωθυπουργός, φιλοευρωπαϊστής και προοδευτικός με μια Τουρκία υπολογίσιμη. Ούτε ασφαλώς είναι και η ίδια η Τουρκία πλέον, ούσα σε μια καθεστωτική Δημοκρατία με έναν κουρασμένο πρόεδρο που προσπαθεί να στηριχθεί στα ερείπια της οικονομίας του εφαρμόζωντας το δίκαιο πυγμής ως λύση στο πρόβλημα του ασθενή. Η υπόδειξη εχρθών δεν του βγήκε και η αναζήτηση συμμάχων είναι τώρα δύσκολη υπόθεση.

Συνεπώς,  ο όρος αποκλιμάκωση βρίσκεται αρκετά μακριά από τον εφικτό στόχο της εκεχειρίας και της έναρξης διερευνητικών συζητήσεων για την επίλυση των ζητημάτων στην Ανατολική Μεσόγειο. Μας ακούγονται οικείοι όροι διότι έχουμε το ίδιο πρόβλημα….τη νοοτροπία μιας διαφορετικής κοινωνίας.

Άρα αν αναζητούμε όντως την αποκλιμάκωση στο μέλλον, πρέπει πρωτίστως να ορίσουμε το μέλλον με τη γνωστή φράση που θα δείξει το δρόμο : The future belongs to those who prepare it for today !!